- Επιμέλεια: Χρήστος Καραγιάννης, Κτηνίατρος
Το πώς αντιλαμβάνεται ο σκύλος τους ανθρώπους και τους άλλους σκύλους γύρω του δεν είναι ακόμα γνωστό σε όλο του το εύρος. Η όσφρηση πάντως πιστεύεται ότι είναι η κυρίαρχη αίσθηση που βοηθάει το σκύλο να αντιληφθεί τους γύρω του, σκύλους ή ανθρώπους, γι’ αυτό και η μελέτη της κατέχει πρωταρχικό ρόλο. Πως όμως μπορούμε να μελετήσουμε το τι σκέφτεται ή καλύτερα τι αισθήματα βιώνει ένας σκύλος;
Υπάρχουν διάφοροι άμεσοι και έμμεσοι τρόποι για να προσδιορίσουμε το τι αισθάνεται ένας άνθρωπος, αλλά στα ζώα, λόγω της διαφορετικού κώδικα επικοινωνίας, οι τρόποι αυτοί δεν είναι πάντοτε εύκολο να χρησιμοποιηθούν. Για παράδειγμα, για να μελετηθεί στον άνθρωπο ποια περιοχή στον εγκέφαλο εδράζει το κέντρο του ρομαντικού έρωτα, όχι του σεξουαλικού πόθου, ποιά περιοχή δηλαδή ενεργοποιείται όταν ερωτευόμαστε, χρησιμοποιήθηκε λειτουργικός μαγνητικός τομογράφος (fMRI) μια συσκευή που μπορεί να καταγράψει ποιες περιοχές του εγκεφάλου ενεργοποιούνται και ποιες απενεργοποιούνται κάθε στιγμή ανάλογα με το τι βιώνουμε [1]. Για την μελέτη του έρωτα, ζητήθηκε από ερωτευμένους εθελοντές να ξαπλώσουν στη συσκευή και να μείνουν ακίνητοι για περίπου δέκα λεπτά. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης τους έδειξαν φωτογραφίες από το πρόσωπο που είναι ερωτευμένοι και κάποιες άλλες από τρείς φίλους ή φίλες τους, πάντα το ίδιο φύλο με το πρόσωπο του έρωτα τους, ενώ ταυτόχρονα ο μαγνητικός τομογράφος σκάναρε τον εγκέφαλο τους. Με τον τρόπο αυτό εντοπίστηκαν οι υπεύθυνες περιοχές στον εγκέφαλο που ενεργοποιούνται όταν οι ερωτευμένοι έβλεπαν το αντικείμενο του ερωτά τους οι οποίες ήταν διαφορετικές από εκείνες που ενεργοποιούνταν όταν έβλεπαν ένα φίλο ή μια φίλη τους.
Τι συμβαίνει όμως με το σκύλο και πως θα μπορέσουμε να μελετήσουμε το τι βιώνει όταν συναντά τα «αφεντικά» του, τους ανθρώπους δηλαδή της οικογένειας του, όπως έγινε και με τους ερωτευμένους; Με τον ίδιο τρόπο όπως και στον άνθρωπο! Δώδεκα θαρραλέοι σκύλοι εκπαιδεύτηκαν να κάθονται ακίνητοι μέσα στο μαγνητικό τομογράφο ( Εικόνα 1.) (ένα μέρος πολύ στενό και με πολύ δυνατό θόρυβο από την κίνηση των μαγνητών) ενώ σαρώνει τον εγκέφαλο τους και ενόσω τους δίνουν να μυρίζουν πέντε διαφορετικές μυρωδιές: 1) Τη μυρωδιά του ιδιοκτήτη τους 2) Ενός άγνωστου ανθρώπου 3) Ενός οικείου τους σκύλου 4)Ενός άγνωστου σκύλου και 5) Τη δική τους μυρωδιά. Τα αποτελέσματα της μελέτης αυτής έδειξαν πως ενώ ο οσφρητικός βολβός (το κέντρο της όσφρησης) ενεργοποιείται εξίσου από όλες τις μυρωδιές μια συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου, ο κερκοφόρος πυρήνας, ενεργοποιείται πιο έντονα στη μυρωδιά του ιδιοκτήτη τους [2]. Συνέχεια….
