κείμενο: Κώστας Ταμουρατζής
φωτο: Ν. Φωτακόπουλος
΄΄…Πάρτο, φτιάξτο και θα περάσω σε μερικές μέρες να το παραλάβω έτοιμο». Φράση συνηθισμένη και φυσιολογική για ένα συνεργείο αυτοκινήτων, αλλά για ένα ζώο; Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί για το αγαπημένο μας τετράποδο, όταν έρθει η χρονική στιγμή για την εκπαίδευσή του.
Ο σκύλος μας, ευτυχώς, δεν είναι μία άψυχη μάζα που χρειάζεται ένα γενικό «service» και μία αλλαγή λαδιών για να συνεχίσει να υπάρχει απροβλημάτιστα στη ζωή μας. Είναι ένας πραγματικός και ανιδιοτελής φίλος, πιστός, αληθινός και ζωντανός. Δίνει τα πάντα για να μας χαροποιήσει και ζητά ένα χάδι για να γίνει και αυτός ευτυχισμένος. Είναι άδικο λοιπόν στην πιο κρίσιμη περίοδο της ζωής του, την ώρα της εκπαίδευσης, το αγαπημένο του πρόσωπο να απουσιάζει, θεωρώντας ότι η παρουσία του δεν είναι απαραίτητη.
Είναι αδύνατον χωρίς να «σπαταλήσουμε» ούτε ένα λεπτό απ’ τη ζωή μας, να έχουμε την απαίτηση να παραλάβουμε τον «σούπερ σκύλο». Η παρουσία μας, όχι μόνο κρίνεται απαραίτητη, αλλά είναι αναγκαία για τον σκύλο και φυσικά για εμάς. Αφήνοντάς τον σ’ένα χώρο άγνωστο σ’ αυτόν, με καινούρια πρόσωπα, το μόνο που καταφέρνουμε είναι να του δημιουργηθούν αισθήματα ανασφάλειας, λύπης και άγχους. Δεν μπορούμε να εξηγήσουμε στον σκύλο γιατί ξαφνικά βρίσκεται εκεί, πόσο καιρό θα μείνει, αν θα μας ξαναδεί και πότε θα γίνει αυτό. Σαν αποτέλεσμα, το πρώτο διάστημα της διαμονής του εκεί θα είναι πιεσμένος, τις περισσότερες φορές δυστυχισμένος, μη μπορώντας να αποδώσει ούτε το 50% των δυνατοτήτων του.
Για όλους τους καινούριους ιδιοκτήτες, ένα σωστό ξεκίνημα στον τρόπο εκπαίδευσης του σκύλου τους θα πρέπει να αποτελεί στάση ζωής. Μέσα από την εκπαίδευση θα μάθουν να λειτουργούν, να κατανοούν και να συμβιώνουν με τον σκύλο τους κι εκείνος με τη σειρά του θα μάθει να τους αναγνωρίζει και να τους σέβεται σαν αρχηγούς του. Το τελευταίο είναι ίσως το σημαντικότερο κέρδος που εισπράττει ο ιδιοκτήτης, πέρα από τις εντολές και παραγγέλματα που θα γνωρίζει ο σκύλος στο τέλος.
Ταυτόχρονη εκπαίδευση σκύλου και …κηδεμόνα
Ο σωστός εκπαιδευτής θα πρέπει να έχει στόχο να εκπαιδεύσει παράλληλα και τους δύο, ιδιοκτήτη και σκύλο. Το αποτέλεσμα της όλης διαδικασίας είναι να μπορεί κάποια στιγμή ο ιδιοκτήτης, μέσα από την συζήτηση και την πράξη, να καταφέρει να κατανοήσει τον τρόπο σκέψης του σκύλου, έτσι ώστε να μπορέσει να δώσει ο ίδιος τις απαντήσεις και τις λύσεις σε μελλοντικά, απλά προβλήματα που μπορεί να παρουσιαστούν.
Από την προσωπική μου εμπειρία θεωρώ ότι η εκπαίδευση είναι σημαντικό να χτίζεται πάνω στη σχέση ιδιοκτήτη- σκύλου, τελικά όμως η περισσότερη δουλειά βαρύνει ουσιαστικά τον πρώτο. Και αυτό γιατί υπάρχουν αρκετά παραδείγματα σκύλων που καταλαβαίνουν αμέσως τι ακριβώς ζητάμε, ενώ αντιθέτως ο ιδιοκτήτης δυσκολεύεται αρκετά στον χειρισμό του και αυτό έχει σαν συνέπεια να μην εισπράττει το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Ένα άλλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε, είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν ότι οι υποχρεώσεις τους απέναντι στον σκύλο τελειώνουν μαζί με την εκπαίδευσή τους. Μέγα λάθος! Η επιτυχής ολοκλήρωση της βασικής υπακοής ή και της πιο προχωρημένης μορφής εκπαίδευσης, βρίσκεται σε συνάρτηση με πολλούς άλλους σημαντικούς παράγοντες.
Η εξάσκησή του επίσης, ανάλογα με τη φυλή, την ηλικία και τον χρόνο που του αφιερώνουμε, είναι ένα σημαντικό κομμάτι διαμόρφωσης του χαρακτήρα του. Είναι πολύ όμορφο και δημιουργικό να κάνουμε συχνούς περιπάτους με τον σκύλο μας, γιατί έτσι μπορεί να εξασκηθεί, να εκτονωθεί και να δεθεί περισσότερο μαζί μας μέσα από το παιχνίδι. Ταυτόχρονα μας κάνει κι εμάς να αισθανόμαστε καλύτερα γιατί αρχίζουμε να προσέχουμε τις ιδιαιτερότητες και τις συνήθειές του.
Ακόμα, η σωστή διατροφή και η εξασφάλιση ενός ήσυχου και ζεστού μέρους για ύπνο, καθώς και η κοινωνικοποίησή του με ανθρώπους και άλλα ζώα από μικρή ηλικία, δίνουν στον σκύλο αρμονικό χαρακτήρα και ισορροπημένη συμπεριφορά. Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να απομονώσουμε τον σκύλο μας, κάτι τέτοιο θα τον κάνει νευρικό, απρόβλεπτο και πιθανότατα επιθετικό. Πρέπει όμως να προσέχουμε την επαφή του με άλλα ζώα γιατί η συνάντηση με ένα επιθετικό ζώο μπορεί να έχει αρνητικά αποτελέσματα στον ψυχισμό, την αυτοπεποίθηση αλλά και τη σωματική του ακεραιότητα. 
Διαθέστε χρόνο και αφοσίωση
Χωρίς να χρειαστεί να αναλύσουμε πολύπλοκα παραδείγματα, πιστεύω πως είναι κατανοητό ότι από έναν σκύλο που είναι όλη τη μέρα σε μία ταράτσα και ο μόνος άνθρωπος που βλέπει είναι την ώρα του ταΐσματος, δεν μπορούμε να έχουμε ιδιαίτερες απαιτήσεις, εφόσον δεν έχουμε σεβαστεί τις ανάγκες και το δικαίωμά του για μία αξιοπρεπή διαβίωση. Όση εκπαίδευση και να γίνει σε έναν τέτοιο σκύλο, τα αποτελέσματα δεν θα είναι τα μέγιστα, που σε διαφορετική περίπτωση θα μπορούσε να δώσει.
Ουσιαστικά θα πρέπει πρώτα να έχουμε φροντίσει για όλες του τις καθημερινές ανάγκες σε άσκηση (σωματική αλλά και νοητική) και να έχουμε αποφασίσει ότι θα πάρουμε μέρος στην εκπαίδευσή του επειδή πραγματικά το θέλουμε, πρωτού κάνουμε κάποια κίνηση για συστηματική εκπαίδευση.
Επειδή μας ενδιαφέρει πραγματικά η επίδοση του σκύλου μας, καθώς και η πορεία την οποία θα ακολουθήσει ο εκπαιδευτής για να του μάθει αυτά που θέλουμε, θα πρέπει να ενημερωθούμε για τη μέθοδο του κάθε εκπαιδευτή, τι προγράμματα υπάρχουν και σε πόσο χρονικό διάστημα ολοκληρώνονται, πριν αποφασίσουμε τον επαγγελματία που θα αναλάβει τον σύντροφό μας. Καλό θα είναι να παρακολουθήσουμε κάποιο μάθημα για να έχουμε τη δυνατότητα να κρίνουμε και να συγκρίνουμε για το τι είναι καλύτερο για τον σκύλο μας και τι ταιριάζει στον χαρακτήρα του.
Δεν θα πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι στις περισσότερες περιπτώσεις ο σκοπός δεν αγιάζει τα μέσα. Μπορεί μετά από όλα αυτά ο σκύλος μας να μην «πετάει», αλλά σίγουρα θα είναι δίπλα μας «προσγειωμένος», ισορροπημένος και πάνω απ’όλα ευτυχισμένος.
