Κείμενο: Giorgio Urbantski
Τίποτα δεν θα ευχαριστούσε περισσότερο το σκύλο σας από το να κάνει αυτό για το οποίο εκτράφηκε η φυλή. Κατά τη γνώμη μου, το να εκτρέφεις μια φυλή μόνο για τη διάπλαση του σώματός της, χωρίς να διατηρεί το χαρακτήρα και την ανατομία της –τυπικό φαινόμενο για ορισμένες φυλές εργασίας- είναι ένα ασυγχώρητο λάθος και μια διαστροφή. Δυστυχώς αυτό είναι κάτι πολύ συνηθισμένο ανάμεσα στους εκτροφείς σήμερα. Ακολουθώντας την παραπάνω θεωρία, κάθε Σέττερ πρέπει να μπορεί να κυνηγά, τα Νέας Γης θα πρέπει να κάνουν διάσωση στο νερό, οι Ποιμενικοί να διατηρούν τις ιδιότητες της φύλαξης κοπαδιών και όλα τα σκυλιά – φύλακες την προστατευτικότητά τους. Και τι γίνεται με τα Μάστιφ; Η απάντηση δεν είναι τόσο απλή. Σίγουρα τα σκυλιά μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν φύλακες και θα κάνουν πολύ καλά τη δουλειά τους. Αλλά η πιο τυπική δουλειά για αυτά τα σκυλιά στο παρελθόν ήταν η χρησιμοποίησή τους σε «μάχες» ενάντια σε μεγαλύτερα ζώα. Δηλαδή μάχες με άγριους χοίρους ή αρκούδες για παράδειγμα. Βέβαια, ο ανθρωπισμός των σημερινών καιρών απαγορεύει τέτοια «αθλήματα». Όσο για την ομάδα των Μπούλ Τέρριερ; Στο παρελθόν εκτρέφονταν αποκλειστικά για έναν και μοναδικό σκοπό, τις κυνομαχίες. Σήμερα αυτό είναι κάτι απαράδεκτο. Όμως πώς θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε τις δύο φυλές, που αναφέρονται παραπάνω, χωρίς να αυξήσουμε την επιθετικότητά τους και χωρίς να έρθουμε σε σύγκρουση με τις κρίσιμες καταστάσεις στα τέλη του 20ου αιώνα; Κάθε ιδιοκτήτης Σιβηριανού Χάσκυ ή Αλάσκας Μάλαμουτ θα αντιμετωπίσει το ίδιο πρόβλημα αν ζει στη Φλόριδα ή σε κάποια από τις νότιες πολιτείες. Ίσως είναι τρελό να είσαι ιδιοκτήτης αυτών των σκύλων, όταν ζεις σε τόσο ζεστό κλίμα, αλλά υπάρχουν αρκετοί τριγύρω. Μάλιστα, έχω στην κατοχή μου μια πανέμορφη φωτογραφία ενός Μάλαμουτ…κάτω από ένα φοίνικα!
Σκύλοι αθλητές
Αλλά ας γυρίσουμε στο θέμα μας. Όλες οι φυλές, που προανέφερα, έχουν κάτι κοινό. Είναι όλες (ή θα έπρεπε να είναι) φοβερά αθλητικές, με μεγάλη δύναμη. Όλες μπορούν να τραβήξουν με μεγάλη προθυμία με την βοήθεια λουριών, αν τους επιτραπεί. Είμαι σίγουρος ότι κάθε ιδιοκτήτης Μπούλ Τέρριερ, Μάστιφ και άλλου σκύλου αυτής της κατηγορίας (από το Βορρά) το γνωρίζει αυτό λίγο – πολύ. Έτσι, γιατί να μην οργανώσουμε έναν διαγωνισμό «έλξης βαρών» για σκύλους; Η ανατομία των σκύλων είναι πολύ πιο κατάλληλη για αυτό το σκοπό, από αυτή των αλόγων. Στατιστικά, αν μετρήσουμε ανά κιλό σωματικού βάρους, ένα συνηθισμένο σκυλί έχει τη δυνατότητα να τραβήξει 3 – 4 φορές περισσότερο βάρος από ένα άλογο, κι όμως χρησιμοποιούμε το τελευταίο για αυτή τη δουλειά εδώ και αρκετούς αιώνες. Η ιδέα της οργάνωσης έλξης βαρών είναι γνωστή για αρκετό καιρό, αλλά ο πρώτος οργανισμός στη Νότια Αμερική, που οργάνωνε τέτοια γεγονότα για σκύλους με αυστηρούς κανόνες δημιουργήθηκε τον Νοέμβριο του 1984 – και είναι γνωστός ως INTERNATIONAL WEIGHT PULL ASSOCIATION ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΕΛΞΗΣ ΒΑΡΩΝ (Δ.Ο.Ε.Β.). Σύμφωνα με το καταστατικό του Δ.Ο.Ε.Β. είναι: «ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που προωθεί το άθλημα της έλξης βαρών για σκύλους, μέσω καλά οργανωμένων και εγκεκριμένων διοργανώσεων. Ο σκοπός του Δ.Ο.Ε.Β. είναι η προώθηση της εργασιακής κληρονομιάς όλων των σκύλων. Ο Δ.Ο.Ε.Β. επίσης προωθεί ένα πρόγραμμα για την διατήρηση της φυσικής κατάστασης των σκύλων καθώς και για την προετοιμασία των σκύλων για τη συμμετοχή στους διαγωνισμούς». Οι κανόνες είναι σχετικά απλοί. Ο διαγωνισμός μπορεί να λάβει χώρα σε δύο διαφορετικές επιφάνειες, ανάλογα με την εποχή. Στο χιόνι το χειμώνα και στο γρασίδι ή στο σκληρό χώμα τις υπόλοιπες εποχές του χρόνου. Ο διαγωνισμός μπορεί επίσης να γίνει σε κλειστό χώρο επάνω σε μοκέτα. Ο χώρος για την έλξη Βαρών πρέπει να χωρίζεται από τους θεατές με μια μπάρα τουλάχιστον 3 πόδια ύψους. Το μέγεθος του χώρου δεν πρέπει να είναι λιγότερο από 10 αλλά ούτε περισσότερο από 20 πόδια φαρδύ και όχι λιγότερο από 35 πόδια μακρύ. Τυπικά, τα διαγωνιζόμενα σκυλιά είναι δεμένα σε ένα «αμάξι» (ή έλκηθρο το χειμώνα) το οποίο είναι φορτωμένο. Στο ελκόμενο βάρος προσμετράται και το βάρος του ελκήθρου. Το τροχοφόρο «αμάξι» πρέπει να κουβαλάει φορτίο βάρους 4άρων τόνων. Το όχημα πρέπει να έχει τέσσερα λάστιχα πεπιεσμένου αέρα και με την ίδια πίεση το καθένα. Το φάρδος του αμαξιού πρέπει να είναι τουλάχιστο 30 ίντσες και όχι περισσότερο από 48 ίντσες. Το χαλινάρι πρέπει να είναι κατασκευασμένο από νάιλον ή σκοινί και να σχηματίζει «V». Οι αλυσίδες δεν επιτρέπονται. Τα σκυλιά θα επιχειρήσουν να κινηθούν στην ίδια επιφάνεια με αυτή που βρίσκεται το έλκηθρο (αμάξι).
Οι κανόνες…
Με την εντολή του κριτή ο διαγωνιζόμενος σκύλος αρχίζει να τραβάει το φορτωμένο έλκηθρο. Ο ιδιοκτήτης ή ο χειριστής του σκύλου επιτρέπεται να επικοινωνεί με το σκύλο του με νοήματα ή με προφορικές εντολές, αλλά δεν επιτρέπεται να δώσει εντολές στο ζώο, γιατί αυτό επιφέρει αποκλεισμό. Την ώρα της έλξης, ο χειριστής δεν πρέπει να βρίσκεται ούτε μπροστά στο έλκηθρο ούτε και πίσω από την γραμμή τερματισμού. Το διαγωνιζόμενο σκυλί επιτρέπεται αγωνιστεί μόνο μια φορά. Σε περίπτωση που κατά τη διάρκεια της έλξης το χαλινάρι σπάσει, τότε ο σκύλος επιτρέπεται να ξαναπροσπαθήσει, αφού το σπασμένο χαλινάρι αντικατασταθεί. Παρόμοια, μπορεί… να γίνει επενεκκίνηση, ή αν η εκκίνηση γίνει λάθος. Όμως δύο λάθος εκκινήσεις μπορεί να αποφέρουν αποκλεισμό. Ακολουθώντας τους κανόνες του Δ.Ο.Ε.Β. τα διαγωνιζόμενα σκυλιά πρέπει να σύρουν το έλκηθρο για μια απόσταση 16 ποδών. Ο χρόνος για την έλξη περιορίζεται στα 60 δευτερόλεπτα και ο χρόνος κάθε σκύλου μετριέται ξεχωριστά. Ο σκύλος που θα τραβήξει περισσότερα κιλά στην κατηγορία του είναι νικητής. Τρίτη και τέταρτη θέση αντίστοιχα. Αν δύο ή περισσότερα σκυλιά τραβήξουν το ίδιο βάρος στον ίδιο χώρο, τότε για να κρίνουν το νικητή ανατρέχουν στο αποτέλεσμα της προηγούμενης έλξης. Η υγεία όλων των σκύλων είναι το βασικό ενδιαφέρον του Δ.Ο.Ε.Β. (1 ώρα). Έτσι, όλοι οι διαγωνιζόμενοι πρέπει να είναι τουλάχιστον 12 μηνών και όχι περισσότερο από 12 χρόνων. Η υγεία όλων των σκύλων ελέγχεται πριν από κάθε διαγωνισμό. Οι κυοφορούσες θηλυκές και αυτές που βρίσκονται σε οίστρο δεν μπορούν να αγωνισθούν. Η έλξη βαρών είναι ανοιχτή για όλους τους σκύλους, και μπορούν να αγωνιστούν τόσο καθαρόαιμα όσο και ημίαιμα σκυλιά, ενώ το πετιγκρί δεν είναι απαραίτητο. Οι σκύλοι χωρίζονται σε 6 κατηγορίες βάρους: 35 pounds – όλα τα σκυλιά που ζυγίζουν 35 lbs ή λιγότερο (μέγιστο βάρος εκκίνησης 200lbs), 60 pounds – όλα τα σκυλιά που ζυγίζουν περισσότερο από 35lbs μέχρι και 60lbs (400lbs). 80 pounds – όλα τα σκυλιά που ζυγίζουν 60-80 (450 lbs), 100 pounds – όλα τα σκυλιά που ζυγίζουν 80-100 (500lbs), 120 pounds – όλα τα σκυλιά που ζυγίζουν 100-120 (550 lbs), Απεριόριστο – όλα τα σκυλιά που ζυγίζουν πάνω από 120 lbs (600 lbs). Κάθε σκύλος πρέπει να ζυγίζεται και όλα τα βάρη πρέπει να στρογγυλοποιούνται σε μια συγκεκριμένη κατηγορία. Για παράδειγμα, ένας σκύλος βάρους 60 ¾ lbs θα υπολογίζεται ως lbs. Κάθε σκύλος συγκεντρώνει ένα βαθμό για κάθε άλλο σκύλο που χάνει στην ίδια κατηγορία. Έτσι, 5 βαθμοί συγκεντρώνονται για την πρώτη θέση, τρεις για την δεύτερη και ένας για την πρώτη. Οι καλύτερες πέντε έλξεις υπολογίζονται για την τελική κατάταξη κάθε χρόνου. Επίσης, οι σκύλοι μπορούν να κερδίσουν τίτλους εργασίας κατά τη διάρκεια των αγώνων.
Η χαρά της συμμετοχής
Η απλότητα στους παραπάνω κανόνες ενθαρρύνει τη συμμετοχή στους αγώνες έλξης βαρών. Σαν αποτέλεσμα η δημοτικότητα του αθλήματος έχει ανέβει σταδιακά. Μέχρι στιγμής επίσημοι διαγωνισμοί έχουν γίνει μόνο στον Καναδά και τις Ην. Πολιτείες αλλά πολλές άλλες χώρες έχουν αρχίσει να δείχνουν ενδιαφέρον. Η Σουηδία οργάνωσε διασκεδαστικούς αγώνες για σκοπούς εκπαίδευσης και επίσημες εκθέσεις έχουν προγραμματιστεί για την περίοδο 99/2000. Η έλξη βαρών είναι σχετικά δημοφιλής στην Αυστραλία. Η μόνη διαφορά είναι στους κανόνες προς το παρόν γίνονται συζητήσεις με τους Αυστραλούς για να καθορίσουν τους κανόνες. Ελπίζουμε πως σύντομα οι κανόνες θα είναι ίδιοι και στις δύο Ηπείρους και έτσι θα δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες για κοινούς διαγωνισμούς. Η προετοιμασία των σκύλων για τους αγώνες έλξης βαρών είναι πολύ ενδιαφέρουσα. Φυσικά, το να βρεθεί το κατάλληλο χαλινάρι είναι λογικά το πρώτο βήμα. Κάποιοι ειδικοί στο αντικείμενο λένε ότι το χαλινάρι πρέπει να είναι παραγγελία, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι μπορούν να διαλέξουν μόνοι τους το ιδανικό μέγεθος για το σκύλο τους. Όλοι όμως συμφώνησαν πότε πρέπει να ξεκινήσει η εκπαίδευση για τους αγώνες έλξης βαρών. Σύμφωνα με τους ειδικούς δεν πρέπει να γίνεται πριν ο σκύλος κλείσει ένα χρόνο ζωής. Επιπρόσθετα ακόμα και σ’ αυτήν την ηλικία ο σκύλος δεν είναι σωστά αναπτυγμένος σωματικά και η εκπαίδευση αυτού του είδους μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξή του. Η εκπαίδευση πρέπει να ξεκινά με το να συνηθίσει ο σκύλος στην ιδέα του χαλιναριού και έπειτα με τις βασικές εντολές της εκκίνησης και του τερματισμού της έλξης. Το βάρος για την έλξη σ’ αυτή την ηλικία πρέπει να περιορίζεται στο τράβηγμα ελαφρών λάστιχων αυτ/των ή ξύλινων κούτσουρων. Η αντοχή πρέπει να αναπτύσσεται πριν αναπτυχθεί η δύναμη του σκύλου. Το ίδιο και ο ενθουσιασμός και η αυτοπεποίθηση του σκύλου. Ένας εκπαιδεύσιμος σκύλος θα κουνήσει την ουρά του χαρούμενα στο άκουσμα της λέξης «ΤΡΑΒΑ». Όλα τα σκυλιά δουλεύουν με θέληση, όταν έχουν ανταμοιβή. Σ’ αυτήν την περίπτωση, όταν ο σκύλος δεν μπορεί να τραβήξει βάρος, ο χειριστής του πρέπει να τον βοηθήσει διατηρήσει τον ενθουσιασμό που προαναφέραμε. Οι έμπειροι εκπαιδευτές δεν περιμένουν 60 ολόκληρα δευτερόλεπτα αλλά βοηθούν το σκύλο νωρίτερα να διατηρήσει την αυτοπεποίθησή του και τη σωστή συμπεριφορά του. Κατά τη διάρκεια του διαγωνισμού μετράει κάθε λεπτομέρεια. Ένα καλά εκπαιδευμένο σκυλί ξέρει πώς να χρησιμοποιήσει σωστά τα νύχια του για να εξισορροπήσει στο έδαφος και να τραβήξει περισσότερο βάρος. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ρουτίνα της εκπαίδευσης της έλξης βαρών θα αναπτύξει την φυσική δύναμη και θα αναδείξει την εξωτερική εμφάνιση του σκύλου. Χάνεται όμως απρόσεκτα χρόνος μεταξύ εκπαιδευτή και σκύλου. Ξέρω ότι τα Μαστίφ, τα Μπούλ Τερριέ και οι βόρειες φυλές είναι πιο δύσκολες στην Ευρώπη. Ελπίζω ότι οι διαγωνισμοί έλξης θα αποκτήσουν περισσότερη δημοτικότητα και στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο.
