Κείμενο: Άντρεα Φωτιάδη
Φωτο: Ν. Φωτακόπουλος
Οι περισσότεροι από εμάς χαίρονται όταν πληροφορούνται τον ερχομό ενός νέου κουταβιού στο σπίτι. Όλοι προετοιμάζονται για την άφιξη του νέου μέλους και προσπαθούν να οργανώσουν όσο καλύτερα γίνεται την ζωή τους για να συμπεριλάβουν και τον νεοφερμένο συγκάτοικο. Πώς αντιλαμβάνεται όμως το κουτάβι την καινούργια του ζωή;
Τα κουτάβια οργανώνουν την πορεία της ζωής τους τις πρώτες εβδομάδες. Όλοι όσοι βρίσκονται στο καινούργιο τους σπίτι, ανήκουν στην κοινωνία τους, ακόμα και αν δεν το επιθυμούν. Κανένα άλλο ζώο δεν είναι τόσο μικρό ώστε να μην μπορεί να είναι ή να γίνει ο καλύτερος φίλος του κουταβιού, τουλάχιστον στα δικά του μάτια.
Το μικρό σκυλάκι νιώθει πάνω απ’ όλα την ανάγκη, μετά από τον σχετικά «βίαιο» αποχωρισμό από την μέχρι τότε οικογένειά του, να γίνει μέλος της καινούργιας του “αγέλης”. Από την αγέλη (οικογένεια) περιμένει μια θέση η οποία του ανήκει, αυτή ενός μωρού το οποίο χρειάζεται προστασία, φαγητό και κοινωνικοποίηση.
Η εμπιστοσύνη του κουταβιού είναι ακόμα ακλόνητη και μέσα στο γνωστό του περιβάλλον δεν δείχνει φόβο. Το ένστικτό του, του λέει ότι όλοι αυτοί με τους οποίους συμβιώνει δεν θέλουν το κακό του. Αυτό πιστεύει και για τα άλλα ζώα (όχι μόνο για τους σκύλους) που υπάρχουν στο σπίτι, ακόμα και όταν αυτά εκδηλώνουν ανοιχτά την αντίθετη γνώμη τους. Το μόνο που καταλαβαίνει από τις εκδηλώσεις τους είναι, ότι αυτά θέλουν την ησυχία τους και έτσι ξαναδοκιμάζει αργότερα πάλι να τα πλησιάσει.
Εμείς οι άνθρωποι θα ενοχλούμασταν από την συνεχή αυτή προσπάθεια των κουταβιών, αλλά στα κουτάβια λειτουργεί μόνο η έντονη ανάγκη για ειρήνη και αρμονία μέσα στην αγέλη. Μέσα, στον πολύ κλειστό του περίγυρο, το κουτάβι θέλει να υπάρχουν μόνο φίλοι, ακόμα και όταν αυτό σημαίνει ότι αυτό πρέπει να υποχωρήσει.
Ο αρχηγός της αγέλης
Εσείς, σαν αρχηγός της αγέλης, στον οποίο το κουτάβι έχει απέραντη εμπιστοσύνη, οφείλετε να φροντίσετε μόνο για την σωματική του ακεραιότητα και να παίρνεται τα μέτρα σας, ώστε να μην πληγωθεί ή τραυματιστεί το αθώο, περίεργο και παιχνιδιάρικο σκυλάκι. Για τα υπόλοιπα φροντίζει μόνος του ο αξιολάτρευτος μικρός, με ομολογουμένως μεγάλη υπομονή και στωικότητα.
Οι άλλοι σκύλοι οι οποίοι υπάρχουν στο σπίτι μιλούν την ίδια γλώσσα με αυτό, την οποία το κουτάβι θα καταλάβει αν είχε την ευκαιρία να μεγαλώσει ως τότε φυσιολογικά με την μητέρα και τα αδέλφια του στα χέρια ενός υπεύθυνου εκτροφέα. Πολλοί σκύλοι δείχνουν μια προτίμηση στην δικιά τους φυλή, το μέγεθος ή το χρώμα του τριχώματος της μητέρας τους.
Όσο πιο λίγο τονίζετε το γεγονός του ερχομού του κουταβιού στην “αγέλη” σας, τόσο πιο εύκολα το κουτάβι θα προσαρμοστεί σε αυτήν.
Τα κουτάβια όλων των φυλών έχουν τεράστια ικανότητα εκμάθησης.
Αμέσως μαθαίνουν ότι η ουρά της γάτας που κουνιέται πέρα -δώθε είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι και όχι μια ένδειξη χαράς και ότι το στραβό κεφάλι με την έντονη ματιά του παπαγάλου δεν είναι ασέβεια προς το άτομο του, αλλά περιέργεια. Έτσι το κουτάβι μαθαίνει μετά από μερικές επαναλήψεις γρήγορα και σωστά, το τι σημαίνουν τα διάφορα σημάδια στην γλώσσα του σώματος των άλλων ζώων, όπως προσαρμόζεται και στην συμπεριφορά των ανθρώπων.
Αυτή η αγάπη για τα άλλα ζώα που δείχνουν τα κουτάβια ισχύει μόνο για όσους συμπεριλαμβάνονται στην αγέλη τους. Ένα κουτάβι το οποίο μεγάλωσε με ένα κουνέλι για παράδειγμα, δεν θα αγαπήσει όλα τα κουνέλια του κόσμου και όταν θα συναντήσει κάποιο έξω, σίγουρα θα το κυνηγήσει. Ακόμα και η γάτα του σπιτιού θα πρέπει να προσέχει όταν συναντιούνται έξω, εάν δεν θέλει να καταλήξει τρέχοντας στο κοντινότερο δέντρο.
Χρονικά, η αναζήτηση της επέκτασης της αγέλης έχει και αυτή τα όριά της. Δυο με τρεις εβδομάδες μετά από την άφιξή του στην καινούργια αγέλη, το κουτάβι νιώθει πραγματικά σαν στο σπίτι του. Τόσο χρόνο χρειάζεται για να προσαρμοστεί. Μετά εξαρτάται από το μέγεθος του, την φυλή του (με τις ιδιαιτερότητές της),την αυτοπεποίθησή του και σίγουρα και από την ανερχόμενη εκπαίδευση του, πως θα αντιδράσει με άλλα ζώα, με τα οποία θα συναντηθεί αργότερα.
Σαν πρώτος κανόνας πρέπει να υπολογίζεται ότι όλα τα ζώα που υστερούν σε μέγεθος, αντιμετωπίζονται αρχικά σαν πιθανό θήραμα. Το ένστικτο της καταδίωξης είναι έμφυτο σε όλους τους σκύλους. Το θανατηφόρο δάγκωμα και το τίναγμα του θηράματος δεν χρειάζεται να τα διδαχθεί το κουτάβι- είναι επίσης έμφυτα. Τα κουτάβια μπορούν να μάθουν μόνο να συγκρατιούνται, επειδή θέλουν να ευχαριστήσουν τους ανθρώπους τους. Τα ζώα με ίσο μέγεθος θεωρούνται εισβολείς, με τους οποίους το κουτάβι θα αναμετρηθεί ή θα προσπαθήσει να τους επιβληθεί. Τα πολύ μεγαλύτερα ζώα (άλογα, πρόβατα κλπ.) το κουτάβι τα βλέπει σαν κίνδυνο για τον εαυτό του, στους οποίους θα γαβγίσει μεν, αλλά κρατώντας πάντα μια απόσταση ασφαλείας.
Πραγματικούς εχθρούς δεν έχει το κουτάβι ακόμα. Αλλά όλα τα ζώα τα οποία του επιτέθηκαν και του προκάλεσαν πόνο, αποφεύγονται στο μέλλον. Ανάλογα με την αυτοπεποίθηση του σκύλου, αυτά τα ζώα θα τα μισεί ή θα τα φοβάται στην ζωή του ως ενήλικας. Επειδή και οι γάτες πονούν τα κουτάβια πολλές φορές, γρατζουνίζοντάς τα, έτσι εξηγείται η σχέση μίσους σκύλου- γάτας.
Πάρτι κουταβιών
Πολλές σχολές εκπαίδευσης οργανώνουν πάρτι κουταβιών τις πρώτες εβδομάδες της κοινωνικοποίησης τους, δίνοντάς τους έτσι την ευκαιρία να γνωρίσουν τα κουτάβια μεταξύ άλλων και πολλά άλλα ζώα. Έτσι προετοιμάζονται σωστά για ασφαλείς μελλοντικούς περιπάτους στην ύπαιθρο, όπου μπορεί να συναντήσουν κάποιο γαϊδουράκι, κότες ή γιδοπρόβατα.
Μεγάλες σχολές εκπαίδευσης στο εξωτερικό έχουν ειδικά για το σκοπό αυτό μικρούς ιδιωτικούς ζωολογικούς κήπους, όπου μπορούν τα κουτάβια, περνώντας από τις διάφορες περιφράξεις, να συνηθίσουν τις μυρωδιές των άλλων ζώων. Έτσι αργότερα σαν ενήλικοι σκύλοι, οι αναθυμιάσεις των άλλων ζώων θα τους φαίνονται φυσιολογικές. Σίγουρα με αυτήν την μέθοδο δεν δημιουργούνται «φιλίες». Ποιος μπορεί να φανταστεί εξάλλου έναν σκύλο- δείκτη να σηκώσει μόνο βαριεστημένα τη μύτη του όταν του αντιλαμβάνεται την αναθυμίαση ενός φτερωτού θηράματος, το οποίο και δεν θα δεχθεί ποτέ ως μέρος της αγέλης του;
Το κουτάβι εξάλλου μοιράζει την αγάπη του στα ζώα που θα συναντήσει στις πρώτες εβδομάδες της ζωής του. Μεγαλώνοντας όμως είναι φυσικό να λειτουργήσει ενστικτωδώς όταν θα συναντήσει κάποιο ζώο με το οποίο είναι πρακτικά αδύνατο να έχει «φιλική» σχέση.
