Κείμενο: Μαρία Γκινάλα
Φωτο: Ν. Φωτακόπουλος
Ο Μολοσσός είναι ο μοναδικός γίγας που χωράει παντού! Ευτυχής μόνον όταν αισθάνεται μέλος της οικογένειας, ο Μολοσσός ανταποδίδει αυτή την εμπιστοσύνη με διακριτικούς τρόπους και ευγένεια. Ο ενήλικος έχει πλήρη συναίσθηση του μεγέθους του και «πιάνει» πολύ λιγότερο χώρο απ` ότι σκύλοι με το μισό του μέγεθος. Η ήπια συμπεριφορά του μέσα στο σπίτι δεν προκαλεί καμία αναστάτωση και, σε σύγκριση με μια υπερκινητική φυλή, είναι πολύ πιο εύκολο να ζήσει ένας Μολοσσός σε διαμέρισμα, παρ` ότι είναι σαφώς προτιμότερο να υπάρχει άνεση χώρου και κήπος ή αυλή.
Στη νεότητά του είναι πολύ ζωηρός και ως κουτάβι μπορεί να είναι αδέξιος μερικές φορές, αλλά η έμφυτη τάση του να κινείται με χάρη και ευελιξία τον κάνει άριστο σκύλο του σπιτιού. Μεγάλο ρόλο βέβαια παίζει η ανατροφή, αλλά γενικά η φυλή έχει καθαρές συνήθειες και διακριτικούς τρόπους. Λατρεύουν τα παιδιά και γενικά αισθάνονται μεγαλόψυχα προστατευτικοί προς οτιδήποτε μικρότερο απ` τους ίδιους. Οι αρσενικοί πάντως, χρειάζονται ιεράρχηση γιατί ορισμένοι έχουν έντονα κυριαρχικούς χαρακτήρες και όλοι οι Μολοσσοί χρειάζονται εκπαίδευση στη βασική υπακοή, κάτι που για τη φυλή είναι πολύ εύκολη υπόθεση: μαθαίνουν καθώς ζουν δίπλα στους ανθρώπους τους και αντιπαθούν να γίνονται δυσάρεστοι. Η δυσαρέσκεια του κυρίου του είναι η χειρότερη τιμωρία για ένα Μολοσσό και σπάνια χρειάζεται κανείς να τους υψώσει τη φωνή.
Ποτέ σωματική τιμωρία
Η τραχύτητα και η σωματική τιμωρία απαγορεύεται τελείως μ` ένα Μολοσσό, γιατί μπορεί να κλονίσει τη σχέση του με τους οικείους του και να τον κάνει ευέξαπτο. Είναι προτιμότερο ν` αποφύγει κανείς τη δημιουργία κακών συνηθειών στο κουτάβι, ώστε να έχει, πολύ εύκολα και χωρίς σχεδόν καθόλου συστηματική εκπαίδευση, έναν άψογο ενήλικο σκύλο.
Η φυλή είναι ανθρωποκεντρική και κάτι παραπάνω: όσοι τη γνωρίζουν χαρακτηρίζουν τους Μολοσσούς «σχεδόν ανθρώπους». Η βαθιά τους αντίληψη και κατανόηση, η μεγαλοψυχία τους, ο τρόπος με τον οποίο ήρεμα κι αγόγγυστα προσαρμόζονται στις απαιτήσεις της οικογένειάς τους χωρίς ποτέ να χάνουν την αξιοπρέπεια και την υπερηφάνεια που τους χαρακτηρίζει, η έλλειψη περιττών επιδείξεων και η σχεδόν «λακωνική» διάθεσή τους να είναι ουσιαστικά άτομα χαμηλών τόνων χωρίς κραυγαλέα σπατάλη ενέργειας και θεατρινισμούς, οι εκφράσεις τους που είναι πάντοτε μετρημένες και ανάλογες με την περίσταση, εγγίζουν σχεδόν τα όρια της σοφίας και μιας ψυχικής ωριμότητας που τους κάνει πολύ αξιαγάπητους και ελκυστικούς, ή τουλάχιστον σεβαστούς.
Πάνω απ` όλα, είναι πλάσμα που ζει για τον άνθρωπο και με τον άνθρωπο: η στέρηση της ανθρώπινης παρουσίας και στοργής είναι για το Μολοσσό τιμωρία, ποινή και καταδίκη μεγάλης σκληρότητας. Αν η μοναδική «χρησιμότητα» που βλέπει κανείς σ` ένα μεγαλόσωμο σκύλο, είναι να ζει στην αυλή και να γαυγίζει τους περαστικούς, θα ήταν τραγικό λάθος να επιλέξει ένα Μολοσσό γι` αυτό το ρόλο. Ο Μολοσσός είναι ευτυχής ακόμα και σε μια σοφίτα εμβαδού 10 τετραγωνικών μέτρων, αν έχει δίπλα του έναν άνθρωπο που αγαπά. Και είναι δυστυχής σε μια έπαυλη με 200 στρέμματα γύρω – γύρω, αν δεν έχει τη συνεχή στοργή των οικείων του.
Φυσικά είναι σκύλος που προσφέρει μεγάλο αίσθημα ασφάλειας με το αποτρεπτικό του μέγεθος, τη δύναμη και το τρομερό του γαύγισμα (το οποίο δεν χρησιμοποιεί συχνά). Φυσικά είναι άριστος προστάτης, γιατί διακρίνεται από ψυχραιμία, αληθινή γενναιότητα, διάθεση αυτοθυσίας και εσκεμμένες αντιδράσεις. Δεν πανικοβάλλεται, δεν υποχωρεί και αψηφά το σωματικό πόνο αν παραστεί ανάγκη να επένβει για να αμυνθεί. Αλλά δεν είναι φύλακας χώρου (το προστατευτικό του ένστικτο στρέφεται στον άνθρωπο) ούτε πρέπει να εκπαιδεύεται στο δάγκωμα, γιατί κάτι τέτοιο κατεβάζει επικίνδυνα το όριο της φυσικής ανοχής του και τον κάνει οξύθυμο και απρόβλεπτο.
Πρέπει να τον ζήσεις για να τον κατανοήσεις…
Τελικά, για να καταλάβει κανείς ποιος είναι ο Μολοσσός, σ` όλο του το μεγαλείο, σωματικό και ψυχικό, πρέπει να ζήσει μαζί του. Είναι ένας σκύλος με πλούσια προσωπικότητα, η οποία ανθίζει και αναπτύσσεται ολοκληρωτικά μόνο μέσα από την καθημερινή του συμβίωση με τον άνθρωπο. Είναι ικανός για τα πάντα, αρκεί να κινητοποιείται από την επιθυμία του να ευχαριστήσει εκείνους που αγαπά κι αισθάνεται ότι τον αγαπούν. Δεν εκτελεί ποτέ μηχανικά μια εντολή, επειδή απλά πρέπει να την εκτελέσει. Όσοι αντιμετωπίσουν έτσι ένα Μολοσσό, θα συναντήσουν έναν τοίχο αδιαφορίας και άρνησης. Γι` αυτό η φυλή δεν αποδίδει με επαγγελματίες εκπαιδευτές, γι` αυτό κι εκείνοι που είναι συνηθισμένοι να εκπαιδεύουν σκύλους με ημίωρα καταναγκαστικών μηχανισμών έχουν χαρακτηρίσει τους Μολοσσούς «ηλίθιους». Ναι, σ` έναν αδαή παρατηρητή κάπως έτσι θα έμοιαζαν τα πράγματα: ο σκύλος απαντά με παγερή αδιαφορία και τίποτα δεν δείχνει ικανό να διαπεράσει το κρανίο του. Η εικόνα είναι πολύ διαφορετική, αν η «εκπαίδευση» γίνεται μέσα από τον καθημερινό τρόπο ζωής, από έναν ιδιοκτήτη με κατανόηση και σεβασμό για τη φυλή.
Ο Am. Can. Ch. Danehaven` s Rolling Thunder, CD, CDX, UD, TD, TDX, WD, WDX, HC, TDI είναι ένα παράδειγμα του τι μπορεί να επιτύχει η νοημοσύνη του Μολοσσού στα κατάλληλα χέρια. Ένα άλλο παράδειγμα είναι οι Μολοσσοί της διάσημης εκπαιδεύτριας σκύλων Barbara Woodhouse που είχαν πρωταγωνιστήσει σε δεκάδες κινηματογραφικές ταινίες κάνοντας οτιδήποτε μπορεί να φανταστεί κανείς. Στον πρόλογο του βιβλίου της «Σχεδόν Άνθρωπος» (Αlmost Human) που είναι αφιερωμένο στη φυλή, η ίδια λέει:
«Γράφοντας αυτό το βιβλίο για τη ζωή μου με Μολοσσούς, προσπάθησα να πω στους αναγνώστες πόσο ανθρώπινοι μπορούν να είναι αυτοί οι σκύλοι…
Οι Μολοσσοί μου ανατράφηκαν ακριβώς όπως και τα παιδιά μου κι έτσι έμαθα πόσο πολύ τους αρέσει να συμμετέχουν σε οποιαδήποτε δραστηριότητα της οικογένειας. Είμαι σίγουρη ότι δεν υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που θα σκέφτονταν να μάθουν στο σκύλο τους να χρησιμοποιεί την ηλεκτρική σκούπα για να καθαρίζει τις μοκέτες, ή το λάστιχο γιανα ποτίζει τον κήπο, ή να χτυπάει το κουδούνι ή να σηκώνει το τηλέφωνο, αλλά αυτά είναι μόνο λίγα από τα πράγματα που αρέσει πραγματικά στους Μολοσσούς μου να κάνουν! Στο τέλος της ζωής τους ήξεραν, ο καθένας, τουλάχιστον 250 διαφορετικές λέξεις και το νόημά τους…
Η τραγωδία τόσων Μολοσσών που μεγαλώνουν και οι άνθρωποι που τους αγόρασαν, σε κάποια ανώριμη παρόρμηση, δεν τους θέλουν πια, με καταθλίβει βαθιά. Ελπίζω αυτό το βιβλίο ν` ανοίξει τα μάτια κάποιων ιδιοκτητών, για τις ικανότητες αυτών των υπέροχων και θαυμαστών σκύλων που προσφέρουν τόσα πολλά και ζητούν τόσα λίγα…»
Ο ΄΄Ελευθερουδάκης΄΄ του 30
Σ` ένα παλιό βιβλίο που εκδόθηκε τη δεκαετία του `30 από τον οίκο «Ελευθερουδάκη» βρίσκουμε και μια άλλη περιγραφή, την οποία παραθέτουμε σε αποσπάσματα, κλείνοντας το κεφάλαιο για το χαρακτήρα της φυλής με ταιριαστό – νομίζουμε – τρόπο. Ομιλεί κάποιος Grossner, διευθυντής σχολείου σε κάποια βιομηχανική πόλη της Γερμανίας (στη γλώσσα της εποχής): «η εκλογή μου έπεσε εις έναν πεντάμηνον γερμανικόν μολοσσόν, ούτινος οι γονείς, ένεκα του μεγέθους, της νοημοσύνης και της πίστεως, έχαιρον μεγάλην υπόληψιν εις την περίχωραν…
Έρις και φιλονικία απήρεσκον αυτώ λίαν. Και εάν άνθρωποι ήρχοντο εις σφοδράν λογομαχίαν ο κύων προσήρχετο πλησίον γογγύζων, ώρμα κατ` αυτών και ευθύς διεχώριζεν αυτούς.
Είχε μεγάλην σωματικήν δύναμιν. Οιονεί παίζων μετεκόμιζε π.χ. δια των οδόντων κάλαθον βάρους ημίσεως στατήρος. Κριόν τινά μετεκόμισε πρός με, κρατών αυτόν δια των οδόντων. Βουν τινα, όστις επήρχετο κατ` εμού μανιώδης και απειλητικός, συνεκράτησε δια των οδόντων τόσον στερεώς εκ του λαιμού, ώστε το ζώον εκ της αλγηδόνος εμυκάτο μεγαλοφώνως και έντρομον εξέφυγεν ευθύς ως αφέθη ελεύθερον.
Εις πάντα τα οικογενειακά συμβάντα ελάμβανε μέρος ως άνθρωπος. Εάν τις π.χ. ησθένει και έκειτο κλινήρης ο κύων εκάθητο επί ώρας παρά την κλίνην του ασθενούς, έβλεπεν ατενώς εις το πρόσωπον αυτού και έθετε το ρύγχος ή τον πόδα ησύχως επί της προτεινομένης αυτώ χειρός όπως εκφράσει την συμπάθειαν αυτού. Όταν ήρχετο ταχυδρομικόν δέμα, ο κύων εκ της χαράς εδείκνυε μεγάλην ανυπομονησίαν, μέχρις ον εκτυλιχθεί το περιεχόμενον. Έπειτα ελάμβανε το πρώτον τυχόν αντικείμενον, όπερ εξήγετο, και έσπευδε μετ` αυτού προς όλα τα μέλη της οικογενείας, άτινα δε ήσαν παρόντα κατά το άνοιγμα του δέματος, ίνα δια τον τρόπον αυτόν καταστήσει εις αυτούς γνωστόν το ευχάριστο γεγονός.
Θελκτικοτάτη ήτο η συμπεριφορά αυτού, οσάκις παρήχετο αυτώ ευκαιρία να αφαιρέσει απαρατήρητος, ως εφαντάζετο, από των θυγατέρων μου αντικείμενόν τι π.χ. ζεύγος περιποδίων, και να κρύψει αυτό εντός του μεγάλου στόματός του. Όταν δ` αύται ακολούθως ανεζήτουν το αρπαγέν αντικείμενον, ελάμβανεν ύφος αφελές και αδιάφορον, ως να μη συνέβη τίποτε, και δεν παρέδιδε το αντικείμενον παρά μόνον αν τις απετείνετο απ` ευθείας προς αυτόν ερωτών: «Tom, δεν γνωρίζεις πού ευρίσκεται;» Εάν δ` ήμην κατά τύχην και εγώ παρών, ήρχετο προς εμέ και αφού δια βλέμματος προς τα κοράσια επείθετο ότι δεν τον βλέπουσιν, ήνοιγε το στόμα, ώστε να ίδω το εν` αυτώ αντικείμενον. Μοι έρριπτεν ακολούθως λοξόν βλέμμα νοημονέστατον και πανούργον και στρέφων ελάμβανε ως και πρότερον αφελές και αδιάφορον ύφος.»
