ΡΟΔΕΣΙΑΝΟΣ ΡΙΤΖΜΠΑΚ

της Μαρίας Κατσίγαρη

φωτο: Ν. Φωτακόπουλος

Ο Ροδεσιανός Ρίτζμπακ είναι ένας σκύλος που έχει ενθουσιάσει όλους τους ανθρώπους από τότε που, εγκαταλείποντας την σκοτεινή αφάνεια της Ν. Αφρικής, έγινε γνωστός σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο. Οι ρίζες του βρίσκονται σε έναν κυνηγετικό σκύλο που χρησίμευε στο κυνήγι μεγάλου θηράματος, όπως λιοντάρια, καμηλοπαρδάλεις και μπαμπουίνοι. Ο σκύλος αυτός θαυμαζόταν επίσης για την αντοχή του και την αφοσίωσή του στους ανθρώπους. Οι πρώτοι εκτροφείς του ήταν μια νομαδική φυλή της Νoτίου Αφρικής, κάπου στην Αιθιοπία ή το Σουδάν, όπου συνήθιζε να κινείται συνεχώς, μέχρι που έφτασε στη Ροδεσία (σημερινή Ζιμπάμπουε)- από όπου πήρε και το σημερινό του όνομα ο σκύλος αυτός.

Είναι σκύλος δυνατός και στιβαρός, που προσαρμόζεται εύκολα σε οποιοδήποτε τρόπο ζωής και σε όλες τις συνθήκες κυνηγίου. Ιδιαίτερα ευφυής, έχει τη δυνατότητα να καταλαβαίνει τους ανθρώπους με έναν τρόπο ξεχωριστό. Θα καταλάβει εύκολα την ψυχολογική διάθεση του ιδιοκτήτη του και θα δράσει ανάλογα. Άλλες φορές παρέχοντάς του σιγουριά στις δύσκολες στιγμές και άλλες φορές γελώντας μαζί του. Έχει ανεξάρτητη φύση και αυτό θα πρέπει να είναι πάντα σεβαστό. Λατρεύουν να δίνουν ευχαρίστηση στον ιδιοκτήτη τους, αλλά δεν θα γίνουν ποτέ σκλάβοι γι` αυτόν.

Αυτός ο σκύλος έχει τη δυνατότητα να σκέφτεται και μπορεί να γίνει πεισματάρης προκειμένου να φέρει σε πέρας τις επιθυμίες του. Η δύναμη του χαρακτήρα τους έρχεται σε αντίθεση με την εντυπωσιακή αξιοπρέπειά τους.

Δεν είναι από τα σκυλιά που γαβγίζουν συνέχεια, χωρίς λόγο και αιτία. Όμως, να είστε σίγουροι ότι όταν θα γαβγίσουν θα είναι γιατί κάτι περίεργο συμβαίνει. Γι` αυτό το λόγο είναι εξαιρετικοί φύλακες. Θα σας ειδοποιήσουν όταν θα πρέπει να προσέξετε, αλλά θα σεβαστούν την κρίση σας και θα ενεργήσουν ανάλογα όταν έρθει κάποιος επισκέπτης. Είναι ιδιαίτερα υπομονετικός και ανεκτικός με τα παιδιά. Όμως αν δεν έχει συνηθίσει στην παρουσία τους θα προτιμήσει να αποσυρθεί. Παρόλο που έχει εκτραφεί για να μάχεται στο κυνήγι με λιοντάρια, δεν είναι καθόλου επιθετικός απέναντι σε άλλα σκυλιά. Δεν θα ξεκινήσει ποτέ καβγά πρώτος και πολλές φορές δεν θα αντιδράσει ακόμα και αν τον προκαλέσουν.

Ο σκύλος αυτός έχει αποδείξει ότι είναι ικανός για διάφορες δραστηριότητες. Ο Ροδεσιανός Ρίτζμπακ συμμετέχει, στις μέρες μας, σε εκθέσεις μορφολογίας σκύλων, διαγωνισμούς υπακοής, εργασίας, ευκινησίας (ατζίλιτυ) και σε κυνοδρομίες.

ritsmpak2Στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία χρησιμοποιείται ακόμη στο κυνήγι αγριογούρουνων. Για αυτό το σπορ δεν χρειάζονται ιδιαίτερη εκπαίδευση. Συνήθως κυνηγούν σε ζευγάρια και είναι αποφασιστικοί και θαρραλέοι. Η ευκινησία και η δύναμή τους, τους κάνει ιδανικούς γι΄ αυτό το κυνήγι. Το φυσικό τους ένστικτο είναι να σκοτώνουν το θήραμά τους, όμως εκπαιδεύονται στο να το ρίχνουν και να το κρατούν ακινητοποιημένο. Σε αυτές τις χώρες είναι δεδομένο ότι ο Ρίτζμπακ είναι άγρυπνος και πάντα δίπλα στο αφεντικό του ωσότου να του δοθεί εντολή.

Είναι ίσως περίεργο, το πως ένας τόσο βαρύς σκύλος είναι ικανός να επιτυγχάνει μεγάλες ταχύτητες, όμως η δύναμη και η αντοχή του τον κάνουν να αποδίδει σε οποιαδήποτε δραστηριότητα. Λέγεται ότι οι πρόγονοι των Ροδεσιανών Ρίτζμπακ είχαν διασταυρωθεί με Γκρεϋχάουντ, με σκοπό να εξασφαλιστεί η ιδιαίτερη ταχύτητα στο κυνήγι. Σε χώρες όπως η Αυστραλία, η Αμερική και η Μεγάλη Βρετανία διοργανώνονται κυνοδρομίες αποκλειστικά και μόνο για Ροδεσιανούς Ρίτζμπακ. Χρειάζονται κάποια στοιχειώδη εκπαίδευση πριν αρχίσουν τους αγώνες, και το ποσοστό επιτυχίας τους ανέρχεται στα 2/3 περίπου. Οι θηλυκοί σκύλοι εμφανίζονται πιο κατάλληλοι για το σπορ αυτό. Φαίνονται να έχουν απεριόριστη όρεξη για κυνήγι και ολοκληρωτική αφοσίωση. Στη Μεγάλη Βρετανία οι σκύλοι συνήθως τρέχουν σε ζευγάρια και το ρεκόρ ταχύτητας της φυλής για τα 300 μέτρα είναι 21 δευτερόλεπτα.

Το ότι οι κυνοδρομίες έχουν πολλούς οπαδούς οφείλεται στο γεγονός ότι μπορούν να πάρουν μέρος είτε σκύλοι εκθέσεων, είτε σκύλοι που δεν μπορούν να πάρουν μέρος σε εκθέσεις μορφολογίας, καθώς παίζει σημαντικό ρόλο η ταχύτητα και όχι η εμφάνιση του σκύλου.

Το να εκπαιδευτεί ο Ροδεσιανός Ρίτζμπακ δεν είναι ότι ευκολότερο. Αυτό οφείλεται στο ότι ο σκύλος αυτός είναι ιδιαίτερα ευφυής. Μαθαίνουν εξαιρετικά γρήγορα και βαριούνται εύκολα όταν η εκπαίδευση δεν τους διεγείρει το ενδιαφέρον. Στους εργασιακούς αγώνες ο Ροδεσιανός Ρίτζμπακ είναι ιδιαίτερα επιτυχής. Ο σημαντικότερος λόγος είναι η ιδιαίτερα χαρισματική όσφρησή του που τον κάνει ασύγκριτο στην ιχνηλασία.

Ο Ροδεσιανός Ρίτζμπακ είναι γενικά ένας υγιής και χωρίς προβλήματα σκύλος. Η διατροφή, η περιποίηση και η άσκησή του είναι εύκολη και αν ελέγχετε το σκύλο σας συχνά δεν θα υπάρξουν σοβαρά προβλήματα. Όταν αγοράσετε ένα κουτάβι ο εκτροφέας θα σας δώσει σίγουρα το πρόγραμμα διατροφής στο οποίο έχει συνηθίσει. Είναι σημαντικό να ακολουθήσετε τις συμβουλές του για τις πρώτες εβδομάδες μέχρι να προσαρμοστεί στο καινούριο του περιβάλλον. Ο ενήλικος σκύλος θα πρέπει να τρώει μια φορά την ημέρα. Η μόνη περίπτωση που απαιτείται τροφή συχνότερα είναι κατά τη διάρκεια της κύησης και του θηλασμού του θηλυκού σκύλου. Αν ο σκύλος σας αφήσει φαγητό στο πιάτο του πάρτε το και δώστε το στο επόμενο τακτό γεύμα. Αν δίνετε στο σκύλο σας μαγειρευτό φαγητό μην του το δίνετε κατευθείαν από το ψυγείο, καθώς αυτό μπορεί να προκαλέσει στομαχικά προβλήματα. Θα πρέπει να παρέχετε καθημερινά στο σκύλο σας άφθονο φρέσκο νερό, ιδιαίτερα αν τον ταΐζετε ξηρά τροφή.

Ως κουτάβι δεν θα πρέπει να γυμνάζεται πολύ. Μια μικρή βόλτα χωρίς λουρί ή ίσως το να παίξει ελεύθερος στον κήπο, είναι αρκετό για τους πρώτους έξι μήνες της ζωής του. Αργότερα θα πρέπει να αυξάνονται σταδιακά οι ώρες άσκησής του. Μπορείτε να βγάζετε τον σκύλο σας βόλτα στο δρόμο ή και στην εξοχή, όπως επίσης να κάνετε μερικές ώρες τρέξιμο μαζί του με σκοπό την τόνωση του μυϊκού του συστήματος.

Ο Ροδεσιανός Ρίτζμπακ ρίχνει το τρίχωμά του 2 φορές το χρόνο, ενώ ο θηλυκός Ρίτζμπακ συνήθως μαδάει μετά την περίοδο του οίστρου και της γέννας. Μπορείτε να περιποιηθείτε εύκολα το τρίχωμα του Ροδεσιανού Ρίτζμπακ. Οι ιδιοκτήτες χρησιμοποιούν συνήθως πλαστική βούρτσα, ή γάντι ειδικό για λαγωνικά, για να αφαιρέσουν το νεκρό τρίχωμα. Αφού τελειώσετε με το βούρτσισμα, βουρτσίστε τη γραμμή της πλάτης, ακολουθώντας τη φορά της. Θα πρέπει να συνηθίσετε το σκύλο σας στο μπάνιο, το βούρτσισμα και την περιποίηση από μικρή ηλικία. Θα πρέπει τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα να ελέγχετε σχολαστικά τα αφτιά, τη μύτη, τα πέλματα και τα μάτια του σκύλου σας για τυχόν ξένα σώματα που μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα. Δεν χρειάζεται πολύ συχνό μπάνιο, καθώς αυτό αφαιρεί τη φυσική λιπαρότητα του δέρματος του σκύλου και μπορεί να προκαλέσει ξηροδερμία και πιτυρίδα.

Είναι πολύ βασικό να επισκέπτεστε τον κτηνίατρο σας συχνά και να ακολουθείτε τις συμβουλές του. Τουλάχιστον μια φορά το χρόνο θα πρέπει να κάνετε μια γενική εξέταση αίματος για να ελέγξετε τη φυσική κατάσταση του σκύλου σας.

ritsback

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ:

Στοργικός

Γαβγίζει σπάνια

Υπάκουος

Καλός με τα παιδιά

Έξυπνος

ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ:

Μερικές φορές είναι υπερπροστατευτικός

ΡΟΔΕΣΙΑΝΟΣ ΡΙΤΖΜΠΑΚ

(Rhodesian Ridgeback)

ΠΡΟΤΥΠΟ F.C.I. Νο 146

Ημ/νία έκδοσης: 10.12.96 (Αγγλική γλώσσα)

ΚΑΤΑΓΩΓΗ: Ν. Αφρική

Υπεύθυνοιόμιλοι: Kennel Union of S. Africa & Zimbabue Kennel Club

ΧΡΗΣΗ: Το Ροδεσιανό Ρίτζμπακ χρησιμοποιείται ακόμα στο κυνήγι θηράματος σε πολλά μέρη του κόσμου, αλλά εκτιμάται ειδικά σαν προειδοποιητικός φύλακας (watch-dog) και οικογενειακός σύντροφος.

ΚΑΤΑΤΑΞΗ F.C.I.: Ομάδα 6 (Ιχνηλάτες και συναφείς φυλές), τομέας 3 (συγγενικές φυλές) – Δεν υπόκειται σε Eξετάσεις Eργασίας –

ΣΥΝΤΟΜΗ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ:

Το Ροδεσιανό Ρίτζμπακ είναι, στο παρόν, η μόνη αναγνωρισμένη φυλή – αυτόχθων της Νοτίου Αφρικής. Οι πρόγονοί του μπορούν ν΄ αναχθούν στην αποικία του Ακρωτηρίου της νοτίου Αφρικής, όπου διασταυρώθηκαν με τους σκύλους των αρχικών αποίκων και με τους ημι-κατοικίδιους κυνηγετικούς σκύλους των Οττεντότων1, οι οποίοι (σκύλοι) είχαν την χαρακτηριστική «ρίγα»2 στη ράχη. Κυνηγώντας κυρίως σε ομάδες των δύο ή τριών σκύλων, ο αρχικός ρόλος του Ροδεσιανού Ρίτζμπακ ή «Λεοντόσκυλου» (Lion dog) ήταν να ιχνηλατεί θήραμα, ιδίως το λιοντάρι και, με μεγάλη ευκινησία και ευελιξία, να το κρατάει καθηλωμένο επί τόπου μέχρι να φτάσει ο κυνηγός.

Το αρχικό Πρότυπο, που συντάχθηκε από τον F.R. Barnes στο Bulawayo της Ροδεσίας το 1922, είχε βασιστεί στο πρότυπο του Δαλματικού σκύλου και αναγνωρίστηκε από την Κυνολογική Ένωση Ν. Αφρικής το 1926.

ritsback1
ΓΕΝΙΚΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ:

Το Ροδεσιανό Ρίτζμπακ πρέπει να παρουσιάζει την εμφάνιση ενός σκύλου ισόρροπου, ισχυρού, μυώδους, ευέλικτου και δραστήριου, συμμετρικού περιγράμματος και ικανού για μεγάλη αντοχή με αρκετή ταχύτητα. Η έμφαση είναι στην ευελιξία, την χάρη (κομψότητα) και την αρτιότητα της κατασκευής, χωρίς τάση προς το ογκώδες. Η ιδιομορφία της φυλής είναι η «ρίγα» στη ράχη, που σχηματίζεται από τρίχες που φυτρώνουν με αντίθετη φορά (κατεύθυνση) από το υπόλοιπο τρίχωμα. Η ραχιαία αυτή κορυφογραμμή είναι το «σήμα κατατεθέν» (έμβλημα) της φυλής. Η ρίγωση πρέπει να είναι ευκρινής, σαφώς καθορισμένη, συμμετρική και συγκλίνουσα, στενεύοντας, προς τα οπίσθια. Πρέπει να αρχίζει αμέσως πίσω από τους ώμους και να συνεχίζει ως τα λαγόνια οστά. Η ρίγα πρέπει να περιέχει μόνον δυο «στέμματα», πανομοιότυπα μεταξύ τους και απέναντι το ένα προς το άλλο. Τα κατώτερα άκρα των «στεμμάτων» δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν το ένα τρίτο του συνολικού μήκους της ρίγας προς τα πίσω. Ένα καλό μέσο εύρος της ανάστροφης τριχοφυΐας είναι 5 εκατοστά.

ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ/ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ:

Αξιοπρεπής, ευφυής, επιφυλακτικός με τους ξένους αλλά χωρίς να δείχνει επιθετικότητα ή δειλία.

ΚΕΦΑΛΗ

ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΚΡΑΝΙΟΥ:

Κρανίο: Πρέπει να είναι αρκετού μήκους (εύρος της κεφαλής, μεταξύ των αφτιών, απόσταση ινιακής απόφυσης- στοπ και στοπ-ακρορρίνιου πρέπει να είναι ίσες), επίπεδο και φαρδύ ανάμεσα στα αφτιά. Το κεφάλι πρέπει να είναι απαλλαγμένο από ρυτίδες, σε φάση ηρεμίας του σκύλου.

Στοπ: Το στοπ πρέπει να είναι καλά καθορισμένο, σε λογικά πλαίσια, και όχι σε μια ευθεία γραμμή από τη μύτη έως το ινιακό οστούν.

ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ:

Μύτη: Η μύτη πρέπει να είναι μαύρη ή καφέ. Η μαύρη μύτη πρέπει να συνοδεύεται από σκούρα μάτια, η καφέ μύτη από μάτια στο χρώμα του ήλεκτρου (κεχριμπάρι).

Ρύγχος: Το ρύγχος πρέπει να είναι μακρύ, βαθύ και γεμάτο δύναμη.

Χείλη: Τα χείλη πρέπει να είναι ξεκάθαρα και σφικτά πάνω στα σαγόνια.

Στόμα: Ισχυρές γνάθοι, με τέλειο και πλήρες ψαλιδόσχημο δάγκωμα, δηλαδή τα πάνω δόντια να υπερκαλύπτουν σφικτά τα κάτω και να φύονται κάθετα στις γνάθους. Τα δόντια πρέπει να είναι καλοανεπτυγμένα, ειδικά οι κυνόδοντες (ή συλληπτήρες).

Παρειές: Τα μάγουλα πρέπει να είναι ξεκάθαρα.

Μάτια: Πρέπει να έχουν αρκετή απόσταση μεταξύ τους, και να είναι στρογγυλά, λαμπρά και ακτινοβόλα, με ευφυή έκφραση και χρώμα που εναρμονίζεται με το χρώμα του τριχώματος.

Αφτιά: Πρέπει να φύονται μάλλον υψηλά. Μέσου μεγέθους, μάλλον φαρδιά στη βάση, προοδευτικά απολήγουν σε στρογγυλεμένα άκρα. Πρέπει να κρατιούνται κοντά στο κεφάλι.

ΛΑΙΜΟΣ: Πρέπει να είναι αρκετά μακρύς, δυνατός και χωρίς πλαδαρότητα.

ΚΟΡΜΟΣ:

Ράχη: Γεμάτη δύναμη.

Οσφύς: Ισχυρή, μυώδης και ελαφρά καμπυλωτή.

Στήθος: Δεν πρέπει να είναι υπερβολικά φαρδύ, αλλά πολύ βαθύ και ευρύχωρο. Το στέρνο πρέπει να φθάνει τους αγκώνες (στο κάτω μέρος του).

Εμπρός μέρος του στήθους: Πρέπει να είναι ορατό από το πλάι.

Πλευρές: Μετρίως καλο-εκτεταμένες, ποτέ στρογγυλές σαν στεφάνες βαρελιού.

ΟΥΡΑ: Πρέπει να είναι δυνατή στη ρίζα της και να λεπταίνει προοδευτικά προς την άκρη, χωρίς χονδράδες. Πρέπει να είναι μέσου μήκους. Δεν πρέπει να εκφύεται πολύ ψηλά ή πολύ χαμηλά, και πρέπει να φέρεται με ελαφριά καμπύλη προς τα πάνω, ποτέ στριφογυριστή.

ΜΕΛΗ

Εμπρός άκρα: Τα εμπρόσθια σκέλη πρέπει να είναι τελείως ίσια, ισχυρά και με καλό κόκαλο και τους αγκώνες κοντά στο σώμα. Στο πλάι, τα σκέλη πρέπει να είναι φαρδύτερα απ` ότι δείχνουν από εμπρός. Τα μετακάρπια πρέπει να είναι ισχυρά, με ελαφρή ελαστικότητα.

Ώμοι: Οι ωμοπλάτες πρέπει να είναι επικλινείς, ξεκάθαρες και μυώδεις, υποδηλώνοντας ταχύτητα.

Πόδια: Τα πέλματα πρέπει να είναι συμπαγή και στρογγυλά, με καλά κεκαμμένα δάκτυλα και σκληρά ελαστικά μαξιλάρια (σόλες) προστατευμένα με τρίχωμα ανάμεσα στις φάλαγγες και τα μαξιλάρια.

Πίσω άκρα: Στα πίσω σκέλη οι μύες πρέπει να είναι ξεκάθαροι, ευκρινείς, με καλή γωνίωση στα γόνατα (άρθρωση μηρού-κνήμης) και ισχυρούς ταρσούς που βρίσκονται χαμηλά.

ΔΙΑΣΚΕΛΙΣΜΟΣ/ ΚΙΝΗΣΗ:

Κατευθείαν εμπρός, ελεύθερη και δραστήρια.

ΤΡΙΧΩΜΑ

ΤΡΙΧΑ: Κοντή και πυκνή, λεία και στιλπνή σε εμφάνιση, ούτε «μάλλινη» ούτε «μεταξένια».

ΧΡΩΜΑ: Ανοικτό υπόξανθο έως ερυθρό-ξανθο στην απόχρωση του σίτου (wheaten). Λίγο άσπρο στο στήθος και τα ακροδάκτυλα επιτρέπεται, αλλά υπερβολική ποσότητα λευκών τριχών εκεί, στην κοιλιά ή πάνω από τα δάκτυλα είναι ανεπιθύμητη. Σκουρόχρωμη «μάσκα» και αφτιά επιτρέπονται. Υπερβολική παρουσία μαύρων τριχών στο τρίχωμα γενικά, είναι σφοδρά ανεπιθύμητη.

ΜΕΓΕΘΟΣ:

Τα επιθυμητά ύψη είναι:

Αρσενικοί  63 εκ. έως 69 εκ.

Θηλυκές  61 εκ. έως 66 εκ.

ΒΑΡΟΣ:

Τα επιθυμητά βάρη είναι:

Αρσενικοί  36,5 κιλά.

Θηλυκές 32 κιλά.

ΕΛΑΤΤΩΜΑΤΑ:

Οποιαδήποτε απόκλιση / απομάκρυνση από τα προαναφερθέντα πρέπει να θεωρείται σφάλμα και η σοβαρότητα με την οποία αυτό πρέπει να αντιμετωπίζεται, οφείλει να είναι σε ακριβή αναλογία με το βαθμό του.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Τ` αρσενικά ζώα πρέπει να έχουν δύο προφανώς φυσιολογικούς όρχεις πλήρως κατεβασμένους μέσα στο όσχεο.

[Μτφ.: M.W.G. `97]