Το γάβγισμα των σκύλων!

κείμενο Α. Φωτιάδη

φωτο:Ν. Φωτακοπουλος

Πάρα πολλοί ιδιοκτήτες σκύλων, έχουν προβλήματα με τους γείτονες, επειδή τα σκυλιά τους γαβγίζουν πολύ ώρα, πολύ δυνατά, σε ακατάλληλες ώρες κλπ.

Το γάβγισμα των σκύλων είναι ένας από τους πιο συχνά αναφερόμενους λόγους, όταν κάποιος θέλει να «ξεφορτωθεί» τον σκύλο του.

Το γάβγισμα είναι μια από τους πιο συνηθισμένες «μεθόδους»επικοινωνίας των σκύλων, ειδικά, όταν πρόκειται για επικοινωνία σε μεγάλες αποστάσεις, όταν δεν υπάρχει οπτική επαφή, όπου το χρησιμοποιούν οι κατοικίδιοι σκύλοι πολύ πιο συχνά, από τους άγριους συγγενείς τους.

Μελέτες απέδειξαν, ότι οι σκύλοι δεν επικοινωνούν μεταξύ τους μόνο με το γάβγισμα, αλλά το χρησιμοποιούν ακόμα και για να «συνεννοούνται» με τους ανθρώπους.

Μετά από έρευνα βρέθηκαν 12 λόγοι και αιτίες για το γάβγισμα των σκύλων.

1) Γάβγισμα πανικού

Ο σκύλος που φοβάται να μένει μόνος του και προσπαθεί με όλα τα μέσα να «φωνάξει» τον άνθρωπό του, είναι μάλλον η πιο συχνή περίπτωση σκύλου που γαβγίζει επειδή τον κυριεύει πανικός. Αλλά και αλλαγές στο συνηθισμένο πρόγραμμα των ιδιοκτητών, μπορούν να είναι η αιτία του γαβγίσματος πανικού.

2) Ο Φύλακας

Το γάβγισμα του σκύλου φύλακα αποτελεί μια ανοιχτή προειδοποίηση για τον κάθε πιθανό εισβολέα, αλλά και μια μορφή συναγερμού, για τα υπόλοιπα μέλη της αγέλης, ώστε να τεθούν σε ετοιμότητα. Σε πολλές φυλές σκύλων- φυλάκων, αποτελεί και μια γενετικά ενσωματωμένη ιδιότητα. Επιστήμονες έχουν παρατηρήσει, ότι αυτά τα σκυλιά γαβγίζουν ακόμα πιο έντονα, όταν οι ιδιοκτήτες τους είναι φοβισμένοι άνθρωποι με πολλές ανασφάλειες, οι οποίοι προτρέπουν τα σκυλιά τους με αυξημένη προσοχή, σε γαύγισμα.

3) Γάβγισμα λόγο ελλιπούς κοινωνικοποίησης

Τα σκυλιά τα οποία δεν κοινωνικοποιήθηκαν καθόλου ή όχι επαρκώς σε μικρή ηλικία, γαβγίζουν λόγο ανασφαλειών  και φόβου, όταν βρίσκονται σε άγνωστες καταστάσεις (συναντήσεις με άγνωστα άτομα, σκυλιά κλπ.) . Σκυλιά τα οποία δεν είχαν την ευκαιρία μιας καλής κοινωνικοποίησης γαβγίζουν πολύ έντονα και χωρίς ιδιαίτερο λόγο.

4) Ο “καταφερτζής”

Οι σκύλοι αυτοί έχουν καταλάβει, ότι με το γάβγισμά τους μπορούν να καταφέρουν να φτάσουν σε κάποιο στόχο, αρκεί να γαβγίζουν αρεστά. Κάποια στιγμή ο ιδιοκτήτης τους θα υποκύψει και θα τους δώσει αυτό που ζητούν. Ακόμα και όταν ο ιδιοκτήτης αντιδράει αρνητικά (δηλ. μαλώνει τον σκύλο), ο τελευταίος έχει καταφέρει να του αποδοθεί κάποια προσοχή. Η κάθε περίπτωση που ο σκύλος πετυχαίνει κάτι με το γάβγισμά του, τον ενθαρρύνει όχι μόνο να το επαναλαμβάνει, αλλά και να το επεκτείνει και σε άλλους τομείς.

tsopanoskula

5) Ο “απογοητευμένος”

Αυτός ο τύπος σκύλου, μοιάζει πολύ του “καταφερτζή” . Αυτός γαβγίζει, όταν δεν του δίδεται αρκετή προσοχή. Αυτό το γάβγισμα γίνεται ακόμα πιο έντονο, όταν ο ιδιοκτήτης αρνείται πεισματικά να δώσει στον σκύλο αυτό που ζητάει και τον απομακρύνει (σε άλλο δωμάτιο, στην ταράτσα, κλπ.). Το γάβγισμα γίνεται τότε μέσο “εκτόνωσης” για τον σκύλο, όπου και σε μερικές περιπτώσεις μπορεί ακόμα και να φέρει αποτελέσματα.

6) Ο “βαριεστημένος”

Όταν ένας σκύλος ζει σε ένα περιβάλλον χωρίς ερεθίσματα, και δεν έχει την ευκαιρία να ασκηθεί και να εκτονωθεί σωματικά και πνευματικά, αρχίζει να εκτονώνεται γαβγίζοντας. Αυτό δεν συμβαίνει μόνο με σκύλους οι οποίοι ζουν σε μια ταράτσα, αλλά και με αυτούς οι οποίοι δεν μπορούν να εκτονώσουν την συσσωρευμένη ενέργειά τους.

7) Ο γέρος

Συνήθως παρατηρείται σε ηλικιωμένα σκυλιά, πάνω από 7 χρονών. Όταν ένας τέτοιος σκύλος αρχίζει ξαφνικά να γαβγίζει συνεχώς, χωρίς λόγο,, μπορεί να έχει προβλήματα ακοής, ή μια ασθένεια παρόμοια με το Αλτσχάιμερ (cognitiveDysfunctionSyndrome) στον άνθρωπο.

8) Ο άρρωστος

Έντονοι πόνοι ή η εμφάνιση κάποιας πάθησης μπορούν να ωθήσουν έναν σκύλο σε “κρίσεις γαβγίσματος”. Η προσπάθεια να σταματήσει ο σκύλος αυτό το γάβγισμα δεν έχει αποτέλεσμα, αν δεν βρεθεί και αντιμετωπιστεί το ιατρικό πρόβλημα.

9) Ο νευρικός

Μερικά σκυλιά γαβγίζουν επειδή έχουν φωνή. Πολλά μικρά Τέρριερ, είναι από φύση τους αρκετά ευέξαπτα και νευρικά και το γάβγισμα είναι μόνο μια εκδήλωση αυτού του χαρακτηριστικού τους. Αυτά τα σκυλιά γαβγίζουν πολύ έντονα, από χαρά ή στο παιχνίδι. Αυτό μπορεί να γίνει μόνιμη συνήθεια, που κόβεται πολύ δύσκολα, επειδή ο σκύλος αισθάνεται το γάβγισμα σαν κάτι πολύ ευχάριστο.

10) Ο μιμητής

Αυτός ο τύπος σκύλου, εμφανίζεται εκεί, όπου κρατιούνται περισσότερα σκυλιά μαζί (άσυλα, κλινικές, πανσιόν κλπ). Όταν κάποιος σκύλος αρχίζει το γάβισμα, ακολουθούν και οι υπόλοιποι. Για αυτό ένας δεύτερος, ήσυχος σκύλος δεν λύνει το πρόβλημα με το γάβγισμα του πρώτου. Το πιο πιθανό είναι να αρχίσει και ο ήσυχος να γαβγίζει και τότε υπάρχει διπλή φασαρία.

tsopanoskulo

11) Ο ποιμενικός

Πολλά Κόλλι και άλλοι ποιμενικοί σκύλοι ανήκουν σε αυτήν την κατηγόρια. Αυτά τα σκυλιά γαβγίζουν ασταμάτητα, όταν βλέπουν κάποια αντικείμενα σε κίνηση. Αυτά μπορεί να είναι άλλα μικρότερα ζώα, μηχανάκια, ποδήλατα ή αυτοκίνητα. Συνήθως αυτό το γάβγισμα συνδυάζεται και με μια καταδίωξη. Το γάβγισμα είναι για αυτά τα σκυλιά ένας μέσο για να οδηγούν τα κινούμενα αντικείμενα προς κάποια κατεύθυνση.

Το ίδιο συνεχές γάβγισμα εμφανίζεται και σε πολλές φυλές κυνηγόσκυλων και αυξάνεται ακόμα περισσότερο από την κίνηση του «θηράματος».

12) Ο μανιακός

Σε αυτά τα σκυλιά εμφανίζονται «κρίσεις γαβγίσματος» με εμφανείς στερεότυπες κινήσεις, όπως π.χ. να κυνηγούν την ουρά τους.

Το γάβγισμα προκαλείται σε αυτά τα σκυλιά από  συνδυασμό ορισμένων ήχων ή κινήσεων, οι οποίες μπορούν να είναι εντελώς ανούσιες (π.χ. το άνοιγμα μιας ντουλάπας).

Σύμφωνα με έρευνες δέκα είναι οι τρόποι για να καταφέρεται να ηρεμήσετε το σκύλο σας και να λύσετε τα προβλήματα με τους γείτονές σας.

1) Η επιλογή της φυλής.

Ανάλογα με την κληρονομική διάθεση κάθε φυλής, υπάρχουν σκύλοι οι οποίοι γαβγίζουν πολύ και άλλοι πολύ σπάνια. Για αυτό πρέπει η διάθεση για γάβγισμα,  να είναι ένα σημαντικό κριτήριο για την επιλογή της φυλής, εάν ο μελλοντικός ιδιοκτήτης θελήσει να αποφύγει όσο το δυνατόν τα προβλήματα.

gaugisma 2) Κοινωνικοποίηση

Η σωστή κοινωνικοποίηση είναι σήμερα ο πιο βασικός παράγων, ώστε να μην υπάρχουν προβλήματα με το γάβγισμα. Τα περισσότερα σκυλιά τα οποία γαβγίζουν από φόβο, δεν έχουν κοινωνικοποιηθεί σωστά ή δεν έχουν κοινωνικοποιηθεί καθόλου. Όταν ένα κουτάβι εκτίθεται σε πολλούς και διάφορους θορύβους, συναντήσεις, καταστάσεις και ανθρώπους, στις πρώτες εβδομάδες της ζωής του πάντα με θετικό αποτέλεσμα (να μην του δημιουργείται πόνος, δυσφορία κλπ) θα τις βλέπει και σαν ενήλικος σκύλος σαν φυσιολογικές και δεν του προκαλούν φόβο. Η ελλιπής κοινωνικοποίηση ωστόσο μπορεί να δημιουργήσει σκυλιά τα οποία γαβγίζουν πολύ έντονα, με ότι άγνωστο συναντούν.

3) “Σκληραγώγηση” 

Ένας σκύλος μπορεί να εκπαιδευτεί για να μάθει να δέχεται κάποιους ήχους, ενώ πρέπει να επιβραβεύεται κάθε φορά που προοδεύει. Όταν για παράδειγμα ο σκύλος φοβάται τους ήχους μίας καταιγίδας, βάζουμε αρχικά πολύ σιγανά ήχους καταιγίδας να ακούγονται από το κασετόφωνο του σπιτιού. Όταν ο σκύλος έχει συνηθίσει την χαμηλή ένταση και μένει ήρεμος, μπορεί αυτή να αυξηθεί όλο και πιο πολύ. Μέχρι που ακόμα και μια αληθινή καταιγίδα θα ακούγονταν πιο σιγανά και  δεν μπορεί να τον συγκλονίσει πια.

4) Μετατόπιση ορίων

Όταν προκαλείται το γάβγισμα, επειδή ο σκύλος θέλει να υπερασπίσει το δικό του χώρο απέναντι σε κάποιον εισβολέα, μειώνεται το “πρόβλημα- γάβγισμα” σημαντικά, όταν μετατοπίζονται κατά καιρούς τα όρια του σκύλου. Οπωσδήποτε θα πρέπει όμως να προσεχθεί , το ότι ξένοι δεν μπορούν να μπαίνουν στον οριοθετημένο χώρο του σκύλου. Επίσης δεν πρέπει ο σκύλος να μένει για πολλή ώρα αποκομμένος από το υπόλοιπο της αγέλης-οικογένειας (π.χ. κλεισμένος μόνος στον κήπο).

5) Αντιμετώπιση πλήξης και μονοτονίας

Στη λύση του γαβγίσματος από βαρεμάρα, βοηθάει μόνο η πιο εντατική ενασχόληση με τον σκύλο. Αυτό μπορεί να είναι άσκηση, παιχνίδια, βόλτες κλπ. Όταν ο ιδιοκτήτης φροντίζει να κάνει ο σκύλος πράγματα τα οποία τον ενδιαφέρουν και τον εκτονώνουν σωματικά και πνευματικά, θα μειώσει σίγουρα και το γάβγισμα. Μόνο μερικά παιχνίδια ή κοκάλα μάσησης για να ασχοληθεί ο σκύλος μόνος του, δεν αρκούν σε αυτήν την περίπτωση.

6) Αλλαγή με εκπαίδευση

είναι εφικτή σε όλους τους τύπους γαβγίσματος. Με μικρά εκπαιδευτικά “βήματα” και πολύ έπαινο και επιβράβευση, ο σκύλος παροτρύνεται να δείξει, σε καταστάσεις που συνήθως γαβγίζει, μια άλλη πιο επιθυμητή συμπεριφορά. Ένας σκύλος φύλακας, που γνωρίζει την εντολή “ησυχία”, δεν θα γαβγίσει ανεξέλεγκτα. Αυτές οι ασκήσεις, θα πρέπει να αρχίσουν σε τελείως χαλαρή ατμόσφαιρα χωρίς αντιπερισπασμούς και να αυξάνονται αργά και σταδιακά, όπως η “σκληραγώγηση”. Μόνο όταν ο σκύλος εκτελεί την εντολή σε καθημερινές γνώριμες καταστάσεις, μπορεί να δοκιμασθεί και σε κατάσταση “ ανάγκης”. Όταν για παράδειγμα ο σκύλος απαντάει στο κάθε κουδούνισμα στην πόρτα με έντονο γαύγισμα, είναι αδύνατον, να μάθει από την αρχή, να μην το κάνει. Επίσης έχει παρατηρηθεί, ότι τα σκυλιά, τα οποία μαθαίνουν να γαβγίζουν με εντολή, έχουν κάποιες “αναστολές” να γαβγίζουν χωρίς ενθάρρυνση. Έτσι μπορεί να επιτευχθεί ο ίδιος στόχος με διαφορετική μέθοδο.

adespota

7) Ενθάρρυνση κατά λάθος

Σε κάθε γάβγισμα του σκύλου είναι πολύ σημαντική η αντίδραση μετά από αυτό. Έτσι πολλοί ιδιοκτήτες σκύλων ενισχύουν άθελά τους, το γάβγισμα του σκύλου τους, ο οποίος το χρησιμοποιεί για να πετύχει κάποιο σκοπό. Αυτό γίνεται σχεδόν πάντα με τον ίδιο τρόπο. Όταν το μικρό κουταβάκι γαβγίζει,  όλοι ασχολούνται μαζί του. Όταν ο σκύλος μεγαλώνει, γίνονται προσπάθειες να διακοπεί αυτή η συμπεριφορά, αλλά ο σκύλος έχει συνδέσει την προσοχή που του δίνεται με το γάβγισμα και έτσι είναι αδύνατο να το κόψει.

Το να διακοπεί αυτή η συμπεριφορά είναι πολύ δύσκολο. Όταν ο ιδιοκτήτης αγνοεί σε αυτήν την περίπτωση ξαφνικά το γάβγισμα του σκύλου, ο σκύλος θα το αυξάνει αρχικά ακόμα πιο πολύ, επειδή μέχρι τώρα πετύχαινε τον σκοπό του μ’ αυτόν τον τρόπο. Αλλά με λίγη υπομονή, καταλαβαίνει μετά από λίγο καιρό, ότι το γάβγισμα δεν τον φέρνει πια στον στόχο του και θα το μειώσει όλο και πιο πολύ.

8) Αποφυγή του γαβγίσματος

Αυτό μπορεί να επιτευχθεί συνήθως με τεχνητά μέσα.  Όταν ο σκύλος φοράει ένα φίμωτρο που δεν επιτρέπει το γάβγισμα, δεν μπορεί ούτε να πιει νερό αλλά ούτε και να λαχανιάσει. Αυτό μπορεί να αποβεί μοιραίο. Περιλαίμια, τα οποία εκπέμπουν μέσω κάποιου πομπού δύσοσμα αέρια όταν γαβγίζει ο σκύλος, δεν είναι τόσο ακίνδυνα όσο παρουσιάζονται πολλές φορές. Σε περίπτωση που ένας σκύλος γαβγίζει, επειδή φοβάται όταν τον αφήνει μόνο ο ιδιοκτήτης του, ένα τέτοιο «μηχάνημα» θα έχει ως αποτέλεσμα, έναν εναλλακτικό τρόπο εκτόνωσης του φόβου του σκύλου, π.χ. καταστρέφοντας τα έπιπλα του σπιτιού.

9) Τιμωρία

Οι ερευνητές εναντιώνονται κατηγορηματικά σε όλα τα τεχνικά μέσα τα οποία δουλεύουν με υπέρηχους, ηλεκτροσόκ κλπ. Όλα αυτά τα μέσα φέρουν αποτελέσματα μόνο για μικρό χρονικό διάστημα, αλλά δημιουργούν εντονότερες διαταραχές στην συμπεριφορά του σκύλου. Το μάλωμα του σκύλου με έντονες φωνές, επίσης δεν φέρνει αποτελέσματα. Ο σκύλος θα εκλάβει τις φωνές σαν απάντηση στο δικό του γάβγισμα ή συμπαράσταση. Επίσης η κάθε σωματική τιμωρία (ξύλο) μειώνει την εμπιστοσύνη του σκύλου στον ιδιοκτήτη του.

10) Φάρμακα

Σε γέρικα σκυλιά που αρχίζουν ξαφνικά να γαβγίζουν πολύ και σκυλιά τα οποία φοβούνται υπερβολικά όταν αποχωρίζονται από τους ιδιοκτήτες τους, μπορεί να βοηθήσει και κάποια φαρμακευτική αγωγή, πάντα με τη συμβουλή ενός κτηνιάτρου.