ΤΣΙΟΥΑΟΥΑ: Το ….Ποντίκι που Βρυχάται!

Κείμενο: Μαρία –Γκινάλα

Φώτο: Ν. Φωτακόπουλος, Κynology.gr

Το “εγώ” του Τσιουάουα είναι αντιστρόφως ανάλογο του μεγέθους του: η μικρότερη φυλή σκύλων (φθάνει -το πολύ- τα 2,7 κιλά), έχει πολύ μεγάλη προσωπικότητα και συμπεριφορά σκύλου πολύ μεγαλύτερου σε μέγεθος. Σίγουρα, το ίδιο το Τσιουάουα δεν πιστεύει ότι είναι σε τίποτα “μικρό” και στην προσβλητική παρομοίωση “σκυλί είναι αυτό ή ποντίκι;” αξίζει σίγουρα η απάντηση “μπορεί, αλλά ποντίκι… που βρυχάται”.

Όσοι έχουν ζήσει έστω και για λίγο από κοντά αυτό τον εξαιρετικά γοητευτικό και χαρισματικό σκύλο, γοητεύονται από την μεγάλη ευφυΐα του, την αφοσίωση και την μέχρι θανάτου πίστη στους οικείους του. Είναι αλήθεια, επίσης πως το Τσιουάουα, το τυπικό, θαρραλέο Τσιουάουα, δεν φοβάται κανέναν και τίποτα και υπερασπίζει το χώρο του με τρομακτικό πείσμα και αποφασιστικότητα. Και είναι πολύ αποτελεσματικός φύλακας…

“Chihuahua” είναι η περιοχή του Μεξικού απ΄όπου η φυλή πήρε τ΄όνομά της. Οι ιστορικοί υποστηρίζουν ότι ο πρόγονος του σημερινού Τσιουάουα είναι ο αρχαίος σκύλος Techichi τον οποίο διατηρούσαν οι Τολτέκοι ιθαγενείς ινδιάνοι ήδη από τον 9ο μ.Χ. αιώνα. Αργότερα το υιοθέτησαν οι Αζτέκοι, αλλά η μεταχείριση που επεφύλασσαν σ΄αυτήν και σ΄άλλες μικρόσωμες φυλές της περιοχής (όπως στον άτριχο σκύλο του Μεξικού) δεν ήταν πάντα ιδανική: άλλους θυσίαζαν στους βωμούς των θεών τους (πιστεύοντας ότι θα οδηγούσαν με ασφάλεια τα πνεύματα των νεκρών κυρίων τους στον άλλο κόσμο) και άλλους τους πάχαιναν και τους έτρωγαν…

 Μύθοι και δοξασίες

Ο μύθος λέει ότι ο ίδιος ο Μοντεζούμα, τελευταίος αυτοκράτορας των Αζτέκων πριν την δυτική εισβολή στον νέο κόσμο, πήρε μαζί του τη φυλή στο Μεξικό, στην περιοχή Τσιουάουα. Οι Αμερικάνοι ανακάλυψαν τα Τσιουάουα εκεί τον 19ο αιώνα, και τα μετέφεραν στις Η.Π.Α. όπου έγιναν πολύ αγαπητά σκυλιά συντροφιάς. Από ΄κει ήρθαν στην Ευρώπη (για πρώτη φορά εμφανίστηκαν στην Αγγλία το 1890) αλλά μόνο μετά το τέλος του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου η εκτροφή τους στη γηραιά ήπειρο έγινε συστηματική.

Στην πατρίδα τους πολλές φορές τα Τσιουάουα κατέφευγαν σε τρύπες στο έδαφος, για να προστατευθούν από το υπερβολικό κρύο και τη ζέστη και δάγκωναν με μανία όποιον προσπαθούσε να τα ξετρυπώσει από ΄κει. Ίσως εκεί ανάγεται και η ιδιαίτερη αδυναμία που έχει η φυλή σήμερα στο να “τρυπώνει” και να κουλουριάζεται σε κάθε βολική γωνιά και τρύπα, να χώνεται σε κάθε διαθέσιμο κουτί και γενικά να “εξαφανίζεται” από τη θέα…

Ο χαρακτήρας του Τσιουάουα όμως είναι πραγματικά πολύμορφος και συνδυάζουν τη μεγαλύτερη διακριτικότητα με το μεγαλύτερο θράσος και τη… δίψα για εξουσία! Οι αρσενικοί ιδιαίτερα είναι ιδιαίτερα κυριαρχικοί και, αν και τα Τσιουάουα ανέχονται τους ομοίους τους, συχνά δεν ησυχάζουν μέχρι να κυριαρχήσουν πάνω σε άλλα, πολύ μεγαλύτερα σκυλιά.

Έχουν επίσης μεγάλη εφευρετικότητα και ένστικτο επιβίωσης: ένα ηλικιωμένο θηλυκό Τσιουάουα που χάθηκε κάποτε από το σπίτι του στην νότια Αγγλία, βρέθηκε τρεις μήνες αργότερα στην άλλη άκρη της χώρας, να ζει πανευτυχές σε μια ιχθυοπαραγωγική μονάδα της Σκωτίας!

Είναι σίγουρο ότι μπορούν να προειδοποιήσουν γαβγίζοντας για οποιαδήποτε απειλή (και αν δεν ελεγχθεί, αυτή η τάση τους για γάβγισμα μπορεί να γίνει ενοχλητική) και πολλά δεν θα σταματήσουν μόνο στο γάβγισμα, όπως μπορώ να σας πιστοποιήσω εγώ η ίδια: τρια μόνο σκυλιά μ΄ έχουν δαγκώσει σ΄όλη μου τη ζωή μέχρι σήμερα, και το πιο επίμονο απ΄ αυτά ήταν ένα αρσενικό Τσιουάουα που με δάγκωσε τρεις φορές σε ισάριθμες επισκέψεις, πριν αποφασίσει τελικά ότι ήμουν ευπρόσδεκτη στο σπίτι του…

Μπορεί να λατρεύουν τις αγκαλιές και τα χάδια (απ΄ τους οικείους τους και όσους άλλους εγκρίνουν) αλλά η φυλή αξίζει επίσης το σεβασμό μας. Έχουν έντονη προσωπικότητα και ευφυΐα και διαπρέπουν σε κάθε είδους ασχολία -αν αποφασίσουν ν΄ασχοληθούν με αυτήν: δεν λείπουν τα δείγματα της φυλής που διακρίνονται στη διαγωνιστική υπακοή, στο μίνι- ατζίλιτυ, ακόμα και την ιχνηλασία!

tsiouaoua1

Μεγάλο σε όλα…

Η φυλή συναντάται σε δύο ποικιλίες, την κοντότριχη και την μακρύτριχη, που δεν διαφέρουν μεταξύ τους σε τίποτε άλλο. Το επιθυμητό τους βάρος είναι μεταξύ 1 και 2 κιλών. Μικρότερα ή μεγαλύτερα δείγματα συναντώνται και είναι εξίσου αποδεκτά σαν ζώα συντροφιάς, αλλά είναι γεγονός ότι τα πιο μεγάλα σε μέγεθος Τσιουάουα ζουν περισσότερα χρόνια από τα μικροσκοπικά “αδέλφια” τους. Σε γενικές γραμμές, η φυλή έχει αξιοσημείωτη μακροβιότητα και δεν είναι σπάνιο να φθάσουν τα 14-16 χρόνια ζωής.

Διατηρούν επίσης την καλή τους εμφάνιση και φυσική κατάσταση σε μεγάλη ηλικία και η υγεία τους είναι αξιοσημείωτα καλή, αν προσεχθεί η λαιμαργία τους που ορισμένες φορές οδηγεί σε καρδιακά προβλήματα που συνδέονται με υπερβολικό -για το μικρό τους σώμα- βάρος. Μια ιδιαιτερότητα του Τσιουάουα είναι η “μολέρα”, ένα μαλακό σημείο στην κορυφή του κρανίου, όπου η συρραφή των οστών είναι ατελής. Επίσης, τα Τσιουάουα έχουν την τάση “να τρέμουν” (ένα χαρακτηριστικό τρεμούλιασμα του σώματος) – κάτι που δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι κρυώνουν, αν και στο υπερβολικό κρύο ίσως χρειάζονται κάποια κάλυψη όταν βγαίνουν έξω. “Φταρνίζονται” επίσης συχνά, κάτι για το οποίο η καλύτερη θεραπεία είναι να τα σηκώσει κάποιος ψηλά και να τ΄αφήσει πάλι κάτω, μια δυο φορές. Ίσως νομίζει κανείς ότι ένα σκυλί τόσο μικρό και αεικίνητο δεν χρειάζεται καθημερινή εξάσκηση και βόλτα, αλλά αυτό δεν ισχύει: τα Τσιουάουα λατρεύουν το παιχνίδι στο κοντινό πάρκο, ακόμα και αν ζουν σε μονοκατοικία με κήπο, και τους είναι απαραίτητη η κοινωνικοποίηση με ανθρώπους, παιδιά και ζώα. Ένας εύκολος τρόπος για τη μεταφορά τους είναι ο μεταφορικός κλωβός που χρησιμοποιείται και για τις γάτες, για τις επισκέψεις στον κτηνίατρο κ.λ.π.

Τα Τσιουάουα λατρεύουν την οικογενειακή ζωή, όπως είπαμε, αλλά λόγω του μεγέθους τους τα παιδιά πρέπει να είναι πολύ προσεκτικά όταν παίζουν μαζί τους. Όταν επίσης έχουμε ένα μικρό κουτάβι που μεγαλώνει μέσα στο σπίτι (τα Τσιουάουα δεν μπορούν να ζήσουν εκτός σπιτιού) πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στις κινήσεις μας γύρω του, για να μην το τραυματίσουμε κατά λάθος.

tsiouaoua3

 Χρώμα και τρίχωμα

Το τρίχωμα του μακρύτριχου Τσιουάουα είναι μαλακό και στιλπνό, ενώ επιτρέπεται το υποτρίχωμα. Η “τραχηλιά” σχηματίζεται από μακρύτερες τρίχες στο λαιμό και το στήθος. Το τρίχωμα πρέπει πάντα να είναι επίπεδο, ίσιο ή ελαφρότατα κυματιστό, με κρόσσια στ΄αυτιά, τα πόδια και την ουρά.

Το τρίχωμα του κοντότριχου είναι επίσης μαλακό, σφιχτό και στιλπνό. Η ουρά έχει χαρακτηριστικό, επίπεδο σχήμα σαν του κάστορα. Όλα τα χρώματα είναι αποδεκτά, ενώ τα πιο δημοφιλή στη Δύση είναι τα ξανθά, κόκκινα, σοκολατί και διάφοροι συνδυασμοί. Οι Μεξικάνοι προτιμούν τα μαύρα με πυρόχρωμα σημάδια. Τα μάτια είναι μεγάλα, στρογγυλά και πολύ εκφραστικά αλλά δεν προεξέχουν. Το χρώμα τους είναι σκούρo, ενώ στα σοκολατί σκυλιά έχουν ένα πολύ ελκυστικό καφέ χρώμα και στα ανοικτόχρωμα δείγματα επιτρέπονται ανάλογα πιο ανοικτόχρωμα μάτια. Το κρανίο είναι θολωτό, σαν μήλο (“apple”-domed), το ρύγχος σχετικά κοντό και οξύληγκτο, το στοπ έντονο. Τα αφτιά του Τσιουάουα είναι από τα πιο ελκυστικά του χαρακτηριστικά, μεγάλα, φαρδιά και τοποθετημένα σε γωνία 45ο ως προς το κρανίο. Πρέπει να είναι τέλεια ανορθωμένα. Ο λαιμός είναι μέτριος σε μήκος, το στήθος αρκετά φαρδύ και στηρίζεται σε ίσια, δυνατά αλλά και λεπτά πόδια. Ο κορμός σχηματίζει ίσια ράχη και είναι σχετικά μακρύτερος από το ύψος. Τα πίσω άκρα είναι πολύ μυώδη, με φαρδείς μηρούς και ίσια. Τα πέλματα είναι μικρά και λεπτοκαμωμένα, ίσια και δυνατά, ούτε τελείως στρογγυλά σαν της γάτας ούτε επιμήκη σαν του λαγού. Η ουρά έχει μέτριο μήκος, είναι ψηλά τοποθετημένη και φέρεται πάνω από τη ράχη. Στην κίνηση δεν πρέπει να κατεβαίνει. Είναι φαρδύτερη στο μέσον της και λεπταίνει στην άκρη. Η κίνηση του Τσιουάουα είναι μοναδικά ζωηρή, υπερήφανη, γεμάτη χάρη και δύναμη, με παράλληλες κινήσεις των σκελών που δεν πρέπει να σηκώνονται πολύ ψηλά πάνω απ΄ το έδαφος. Πολύ επιτυχημένο στις εκθέσεις μορφολογίας, με τη μακρύτριχη ποικιλία να προηγείται ελαφρά σε δημοτικότητα διεθνώς, και στην έκθεση σκύλων Crufts φθάνουν συχνά τις 200 συμμετοχές (μακρύτριχα) και 150 (κοντότριχα) αντίστοιχα. Το 1971 ο περίφημος Ch. Belmuriz Brevier κέρδισε την Ομάδα Συντροφιάς και έφθασε μέχρι την κατάκτηση του Αναπληρωματικού Καλύτερου Έκθεσης. Κορυφαίο Τσιουάουα όλων των εποχών στην Αγγλία είναι ο (κοντότριχος) Ch. Ballybroke Miles Better (64 CC, 3 φορές Καλύτερος Φυλής στο Crufts).

Αγαπημένο εκατομμυρίων κυνοφίλων σ΄όλο τον κόσμο, το Τσιουάουα πρωταγωνιστεί σε ταινίες και θεατρικά έργα, εργάζεται ως σκύλος και θεραπευτικός επισκέπτης, διαγωνίζεται στην υπακοή και τη δεξιοτεχνία και πάνω απ΄ όλα, είναι ξεχωριστός και δυσανάλογα με το μέγεθός του “μεγάλος” φίλος όσων δεν κρίνουν τη μεγαλοσύνη ενός συντρόφου με το κιλό ή με το μέτρο…