κείμενο-φωτο: kynology.gr
Σχεδόν όλοι οι ιδιοκτήτες σκύλων έχουν νευριάσει αρκετές φορές όταν ο σκύλος τους ανέλαβε εργασίες κηπουρού και ήταν της γνώμης ότι έλειπαν από τον κήπο μερικές μεγάλες τρύπες και λακκούβες.
Οταν οι σκύλοι σκάβουν λακκούβες, πρόκειται στις περισσότερες περιπτώσεις για φυσιολογική συμπεριφορά, τουλάχιστον από την άποψη των σκύλων. Επειδή οι άνθρωποι, ειδικά οι ιδιοκτήτες κήπων, είναι συνήθως μίας άλλης άποψης, ο ερευνητής J.S.J. Odental από το πανεπιστήμιο της Πραιτόρια (Νότια Αφρική) μελέτησε τους λόγους γιατί πολλοί σκύλοι επιδίδονται σε αυτό το «σπορ». Το συμπέρασμα των μελετών (δημοσιεύτηκαν στο «Applied Animal Behavioral Science» 4/97) ήταν ότι υπάρχουν δώδεκα λόγοι για το σκάψιμο. Απ’ αυτούς, στους εννιά πρόκειται για φυσιολογική συμπεριφορά και στις τρεις περιπτώσεις για κάποια ανωμαλία ή διαταραχή συμπεριφοράς.
Μαζί με τις εξηγήσεις για τους λόγους, δίνει και συμβουλές για το πώς πρέπει να αντιμετωπίζονται οι διάφορες περιπτώσεις.
Οι φυσιολογικοί λόγοι
1) Το ένστικτο για τη διατήρηση υπολοίπων φαγητού για ώρες ανάγκης, παρατηρείται σε πολλά σκυλιά, ακόμα και όταν ταΐζονται τακτικότατα. Τα απομεινάρια των γευμάτων κουβαλιούνται και θάβονται στον κήπο και ακόμα και σε γλάστρες, όταν ο σκύλος νιώθει χορτάτος.
Η μόνη λύση σε αυτό το πρόβλημα είναι να δίδεται στον σκύλο μόνο η ποσότητα τροφής την οποία μπορεί να καταναλώσει αμέσως. Κοκάλα μάσησης και παρόμοια αντικείμενα δίδονται στον σκύλο μόνο εκεί που δεν μπορεί να σκάψει, ή εκεί που επιτρέπεται το σκάψιμο.
2) Το ένστικτο κυνηγίου ωθεί μερικές φυλές στο σκάψιμο. Ενας Τέρριερ ή Ντάξχουντ είναι σχεδόν αδύνατον να μη σκάψει όταν ανακαλύψει μια ποντικότρυπα.
Μια λύση του προβλήματος είναι να αφήνεται ο σκύλος να εκτονώσει αυτό το ένστικτο, σκάβοντας κατά βούληση σε μέρη εκτός κήπου, ή σε κάποιο περιφραγμένο μέρος μέσα σε αυτόν.
3) Οταν ο σκύλος σκάβει στον κήπο μια μεγάλη λακκούβα, του λείπει πιθανότατα ένα κατάλληλο μέρος για να κοιμηθεί. Το κρεβάτι του σκύλου πρέπει να είναι άνετο, ασφαλές, ευχάριστο και προστατευμένο. Οταν δεν του προσφέρεται ένα κατάλληλο μέρος, μιμείται τους άγριούς του συγγενείς του και σκάβει μια λακκούβα για κρεβάτι.
Σε πολλές περιπτώσεις, ο σκύλος κόβει τη συνήθεια όταν του προσφέρεται ένα ασφαλές και άνετο σπιτάκι. Ωστόσο, υπάρχουν αρκετοί σκύλοι οι οποίοι προτιμούν τα «κρεβάτια» τα οποία φτιάχνουν μόνοι τους και αρνούνται πεισματικά να πατήσουν στο σπιτάκι τους. Σε αυτή την περίπτωση, μια σκεπή πάνω από τη λακκούβα μπορεί να αποτρέψει τον σκύλο να σκάψει καινούργιες, και επιπλέον προστατεύεται καλύτερα από τις καιρικές συνθήκες.
4) Το καλοκαίρι οι σκύλοι σκάβουν πολλές φορές λακκούβες, αναζητώντας δροσιά στο νωπό χώμα. Τότε ένα ντους με το λάστιχο μπορεί να αποτελέσει εναλλακτική λύση.
Οταν ο σκύλος πρέπει να περάσει πολλές ώρες μόνος και χωρίς απασχόληση στον κήπο, μπορεί να βαρεθεί. Για να εκτονώσει τις ανάγκες του για κίνηση και απασχόληση, μπορεί να αρχίσει το σκάψιμο. Πιο πολλές βόλτες, περισσότερα παιχνίδια, αφοσίωση και κόκαλα μάσησης μπορούν τότε να αποτρέψουν τον σκύλο από το σκάψιμο.
5) Οι νεαροί σκύλοι είναι από τη φύση τους αρκετά περίεργοι και ίσως να σκάβουν εξαιτίας της ανάγκης να ερευνήσουν τον χώρο στον οποίο ζουν. Οταν το σκάψιμο έχει ερευνητικούς λόγους, δεν σκάβονται τρύπες σε βάθος, αλλά για να γυρίζονται πέτρες και ξύλα, αποκαλύπτοντας τι υπάρχει από κάτω. Συνήθως εξαλείφεται αυτό το πρόβλημα από μόνο του. όταν ο σκύλος μεγαλώσει.
6) Πολλοί ιδιοκτήτες σκύλου, ο οποίος σκάβει με ενθουσιασμό, σκέφτονται να του προσθέσουν παρέα, για να τον αποτρέπουν από το σκάψιμο. Αυτό δεν συνιστάται καθόλου, επειδή ο καινούργιος σκύλος θα ενθαρρυνθεί εύκολα να μιμηθεί τον πρώτο και το αποτέλεσμα θα είναι ένας κήπος με ακόμα περισσότερες τρύπες. Επίσης πρέπει να φροντίσουν οι ιδιοκτήτες κήπων να μην τους παρακολουθεί ο σκύλος ποτέ όταν σκάβουν για να φυτέψουν λουλούδια κλπ., επειδή ο σκύλος μπορεί να τους μιμηθεί, αλλά δεν θα είναι και πολύ χρήσιμη βοήθεια σε κηπουρικές εργασίες.
7) Ενας σκύλος ο οποίος θέλει να βγει από τον κήπο του, σκάβει ένα πέρασμα κάτω από τον φράχτη. Μερικές φορές ο λόγος για τον οποίο θέλει ένας σκύλος να βγει από το περιθώριό του, βρίσκεται στη συμπεριφορά περαστικών σκύλων ή ατόμων, οι οποίοι τον πειράζουν. Τότε μπορούν να δημιουργούνται τεράστιες αντιπάθειες οι οποίες ωθούν τον σκύλο ακόμα και στην επίθεση. Το σκάψιμο είναι σε αυτήν την περίπτωση μόνο μια παρενέργεια.
8) Το σκάψιμο με βάση το ένστικτο αναπαραγωγής, μπορεί να γίνεται για διάφορους λόγους. Ο πρώτος είναι όταν σκάβει μια έγκυος θηλυκιά για να κατασκευάσει μια φωλιά για τη γέννα, όταν μέχρι μία εβδομάδα πριν από τον τοκετό δεν έχει βρει ακόμα καμία κατάλληλη κλίνη τοκετού. Ο δεύτερος λόγος είναι το σκάψιμο για απόδραση, όταν οι σκύλοι με πολύ έντονες σεξουαλικές ορμές (άσχετα από το φύλο τους) θέλουν να ζευγαρώσουν. Στην πρώτη περίπτωση είναι συνετό να προσφέρεται στη σκύλα από νωρίς μια κλίνη τοκετού και στη δεύτερη να σκέφτεται ο ιδιοκτήτης για τη στείρωση των ζώων με τόσο πολύ έντονες ορμές.
9) Οταν ένας σκύλος σκάβει, για να βγει στον «έξω κόσμο», μπορεί να νιώθει μοναξιά και να θέλει να έχει επαφές με άλλους σκύλους. Οταν προσφέρονται στον σκύλο πιο πολλές έξοδοι με αρκετές συναντήσεις άλλων σκύλων, ή βόλτες παρέα με έναν άλλο ιδιοκτήτη και τον σκύλο του, θα κόψει μάλλον το σκάψιμο.
Οι απαράδεκτοι λόγοι με διαταραχή συμπεριφοράς
1) Η διαφορά του φυσιολογικού σκαψίματος με το υπερβολικό, δεν αναγνωρίζεται εύκολα. Οταν όμως γίνεται πραγματικό πρόβλημα, μπορεί ο σκύλος να δει το σκάψιμο σαν συνήθεια ή εναλλακτική λύση απασχόλησης. Πολλές φορές η αιτία για μια τέτοια διαταραχή βρίσκεται στο ακατάλληλο περιβάλλον του σκύλου. Μόνο όταν αλλάζουν οι συνθήκες κάτω απο τις οποίες ζει ο σκύλος, μπορεί να γίνει μια αλλαγή συμπεριφοράς.
2) Οταν ένας σκύλος νιώθει πολύ παραμελημένος, μπορεί να εκδηλώσει τη διάθεσή του με το σκάψιμο. Ετσι καταφέρνει τουλάχιστον να τραβήξει, ακόμα και αρνητικά, την προσοχή του ιδιοκτήτη. Το κάθε μάλωμα έχει τότε ως αποτέλεσμα να σκάβει ο σκύλος ακόμα περισσότερα, μόνο και μόνο για να ασχοληθεί ο ιδιοκτήτης μαζί του, έστω και μαλώνοντάς τον. Μόνο όταν αγνοείτε το σκάψιμο και δίδετε στον σκύλο περισσότερη προσοχή, μπορεί να σταματήσει ή τουλάχιστον να ελαττώσει το σκάψιμο. Αυτή η προσοχή δεν πρέπει να δίδεται όταν ξεκινάει ο σκύλος με το σκάψιμο, επειδή μπορεί να τη βλέπει σαν επιβράβευση, αλλά πριν καν ξεκινήσει.
3) Οταν ο σκύλος σκάβει με μανία, μπορεί να έχει χάσει τον έλεγχο και εκδηλώνει έτσι τον φόβο του. Τα σκυλιά με τέτοια συμπεριφορά είναι γενικώς φοβισμένα και επεκτείνουν τις καταστροφές και σε άλλες καταστάσεις και περιπτώσεις. Τότε μένει μόνο να βρεθεί η αιτία η οποία προκαλεί τρόμο στον σκύλο και να εξαλείφεται, ή ο σκύλος σταδιακά να τη συνηθίσει.
Όχι τιμωρίες!
Μια δημοσκόπηση στην Αμερική έδειξε ότι το 83% των ιδιοκτητών σκύλων παραπονιούνται για το ότι ο σκύλος τους σκάβει στον κήπο. Ετσι, το σκάψιμο θεωρείται ένα από τα δέκα συχνότερα προβλήματα τα οποία επιβαρύνουν τη συμβίωση σκύλου-ανθρώπου.
Αν ο σκύλος σας σκάβει, πρέπει να δείχνετε αρκετή κατανόηση και να μην ξεχνάτε ότι το σκάψιμο είναι μια από τις φυσιολογικές συμπεριφορές του σκύλου.
Επίσης οι σκύλοι έχουν διαφορετικές απόψεις για την εμφάνιση και διαμόρφωση ενός καλαίσθητου κήπου.
Πολλές φορές αναγκάζουμε τους σκύλους μας να ζουν σε ένα, για μας φυσιολογικό, αλλά γι’ αυτούς τελείως απαράδεκτο, περιβάλλον.
Μη νομίζετε ότι ο σκύλος σας θέλει εκδίκηση όταν σκάβει στον κήπο σας που τόσο λατρεύετε. Η εκδίκηση είναι ανθρώπινο αίσθημα και ο σκύλος δεν σκέφτεται με τον ίδιο τρόπο.
Οι λόγοι για το σκάψιμο μπορούν να είναι πολλοί και διάφοροι και πολλές φορές οι αιτίες είναι σύνθετες. Υπομονή είναι αυτό που χρειάζεστε.
Οι τιμωρίες είναι πάντα λάθος χειρισμός για να σταματήσει ο σκύλος το σκάψιμο. Εσείς πρέπει να βρείτε τον λόγο για τον οποίο σκάβει και να εξαλείψετε το αρχικό πρόβλημα.
Προσπαθήστε να μη βλέπετε κάθε τρύπα στον κήπο σαν καταστροφή και δείξτε λίγη κατανόηση.
