Κείμενο: Κώστας Άγας
Φώτο: Νίκος Φωτακόπουλος
Μπορεί ο σκύλος μας να διαισθάνεται-ψυχανεμίζεται δυσάρεστα γεγονότα πριν αυτά συμβούν; Έχει τηλεπάθεια; Αντιλαμβάνεται τους σεισμούς πριν αυτοί συμβούν; Μπορεί να δει την ανθρώπινη “αύρα”;
Καθώς ο σκύλος βρίσκεται στο πλάι του ανθρώπου και τον ακολουθεί από τα πρώτα στάδια της Δημιουργίας μάλιστα, οι ικανότητές του μελετήθηκαν, άλλες καλλιεργήθηκαν και άλλες περιορίστηκαν όμως πάντα συνειδητά από τον Άνθρωπο-Αφέντη. Όσο όμως ο Νοήμων Άνθρωπος μελετούσε παρατηρώντας τον τετράποδο σύντροφο τόσο διαπίστωνε πως αυτό το ζώο, παρ΄ότι υποδεέστερο νοητικά από τον ίδιο, διέθετε κάποιες ανεξήγητες εως και υπερφυσικές δυνάμεις.
Υπήρξαν εποχές από πολύ μακρινές μέχρι και πρόσφατες που ο σκύλος υπήρξε Τελάλης του Κακού και η ανησυχία του Προάγγελος Δεινών.
Ο Νεολιθικός άνθρωπος φερ΄ ειπείν, ασφαλώς και δεν θα μπορούσε να καταλάβει πώς ακριβώς οι σκύλοι του καταυλισμού αντιλαμβάνονται τα θηρία ή τους εισβολείς πολύ πριν αυτοί φανούν ή ακουστούν. Κάποτε βεβαίως και μετά από συνεχή παρατήρηση κατάλαβε πως μεγάλο μέρος αυτής του της ικανότητας ο σκύλος το όφειλε στην εξαιρετική του ακοή. Μετά ο άνθρωπος είδε ότι και η όσφρηση του σκύλου ήταν τόσο καλή που “ότι δεν μπορούσε να ακούσει το μύριζε”.
Πολλά πράγματα πήγαν στη θέση τους τότε, αν και όχι όλα, αφού ο σκύλος εξακολούθησε ορισμένες φορές να εκπλήσσει τον Σοφό του Φίλο.
Ειδοποιούσε με την ανησυχία του για επερχόμενη θύελλα πολύ πριν αυτή ενσκήψει, έσκαβε με τα νύχια του το χώμα όταν επρόκειτο να έρθει ξηρασία, αλυχτούσε πριν τους σεισμούς και μεταξύ πολλών άλλων κατάφερνε να ξαναβρεί την συνεχώς μετακινούμενη Νομαδική φυλή έστω και αν είχε χαθεί καιρό.
Αυτές τις παρατηρήσεις τις κληρονόμησε ο Σύγχρονος άνθρωπος με τον χαρακτηρισμό του Ανεξήγητου. Σήμερα όμως ο άνθρωπος έχει Τεχνολογία και καθώς αυτή το Ανεξήγητο δεν το δέχεται ούτε σαν έννοια, ο σκύλος μελετήθηκε και αυτή την φορά όχι παρατηρώντας αλλά εργαστηριακά. Απώτερος σκοπός υπήρξε φυσικά η περαιτέρω εκμετάλλευση του “τετράποδου φίλου”.
Συμπεριφορά και ικανότητες
Αυτή τη φορά έμελλε να μπουν στη θέση τους πολύ περισσότερα πράγματα και η νέα γνώση να εκπλήξει.
Μάθαμε ότι η όσφρηση του σκύλου δεν είναι απλώς καλή αλλά από 500.000 εως 1.000.000 φορές καλύτερη από τη δική μας, ανάλογα με την φυλή (του σκύλου φυσικά!). Παράλληλα μάθαμε ότι ο άνθρωπος όπως όλα τα θηλαστικά εκπέμπει οσμές ανάλογες των συναισθημάτων του. Γι΄αυτό ευθύνονται κάποιες οργανικές ουσίες που ονομάζονται φερο μόνες.
Οι συγκεκριμένες ουσίες εκχύονται στο αίμα αναλόγως του ερεθίσματος ή της κατάστασης που προέκυψε και πρωταρχικός σκοπός τους είναι να διαφυλάξουν τον οργανισμό από την απώλεια. Έτσι δημιουργούν σχετικά ανοσία στον πόνο, ταχύτερη καρδιακή λειτουργία, αμεσότερη ανάληψη, μυϊκή συστολή και πολλές ακόμη οργανικές αντιδράσεις που όμως δεν είναι στο θέμα μας.
Το θέμα είναι ότι καθώς ο άνθρωπος ανέπτυσσε την επικοινωνία δια της ομιλίας, τόσο περιόριζε το χάρισμα της πρωτόγονης επικοινωνίας (εάν το είχε ποτέ).
Ο σκύλος όμως παρ΄ότι αγνοεί την σημασία μιας θερμής χειραψίας, ωστόσο αντιλαμβάνεται πλήρως την διάθεση του απέναντί του, ζώου ή ανθρώπου, γιατί αυτές οι ουσίες, οι φερο μόνες που προαναφέραμε μυρίζουν διαφορετικά αναλόγως των συναισθημάτων. Ο φόβος ας πούμε έχει την δική του οσμή, το ίδιο και η οργή. Η συνειδητοποίηση λοιπόν αυτή υπήρξε διαφωτιστική σε μεγάλο μέρος της συμπεριφοράς του σκύλου ενώ προεκτάθηκε και σε άλλους τομείς όπως ας πούμε στο γιατί ο σκύλος αντιλαμβάνεται τις καιρικές ανωμαλίες. Ακόμα και αυτό εξηγήθηκε μερικώς, όχι διότι ισχύει η άποψη πως τάχα “ο σκύλος μυρίζει την βροχή”, αλλά επειδή η ατμόσφαιρα πριν από ισχυρά φαινόμενα όπως είναι οι θύελλες, οι καταιγίδες και οι τυφώνες, φορτίζεται με αρνητικά ηλεκτρισμένα ιόντα τα οποία ο σκύλος αντιλαμβάνεται. Θεωρείται πως μπορεί ακόμη να αντιληφθεί την διαφορά υψηλού-χαμηλού βαρομετρικού στην ατμόσφαιρα και έτσι να οδηγηθεί σε ασφαλέστερη πρόβλεψη του καιρού. Η αίσθηση του προσανατολισμού του σκύλου βρέθηκε επίσης ανεπτυγμένη σε μεγάλο βαθμό όπως και η ακοή. Αυτή η τελευταία μάλιστα εξέπληξε με την τελειότητά της αφού αποδείχτηκε πως ενώ τα όρια των ήχων που μπορεί να ακούσει ο άνθρωπος είναι εξαιρετικά περιορισμένα, του σκύλου είναι διευρυμένα σε τέτοιο βαθμό ώστε ακούει συχνότητες κάτω (υπόηχους) και πάνω (υπέρηχους) από αυτά που ακούει το ανθρώπινο αυτί.
Πριν περάσουμε λοιπόν στο υπερφυσικό μέρος του θέματος, είδαμε ότι μεγάλο κομμάτι των παράξενων αντιδράσεων του σκύλου εξηγείται λόγω τελειότητας Ακοής-Όσφρησης. Σε αυτήν ακριβώς την τελειότητα οφείλεται και η χαρά του σκύλου πριν καν εμφανιστεί το αφεντικό του. Με προσωπικούς πειραματισμούς διαπίστωσα ότι ο σκύλος είναι ικανός να ξεχωρίσει το αυτοκίνητο του κυρίου του έστω και από ένα άλλο ίδιου μοντέλου, χρονολογίας, κυβισμού και λοιπών χαρακτηριστικών. Αυτή η εξεζητημένη ικανότητα διαπιστώθηκε σε σκύλους ώριμους που γνωρίζουν το αυτοκίνητο τουλάχιστον 2 χρόνια.
Η εξάρτηση της συνήθειας
Γνωρίζω ότι ακόμα και αυτή η ικανότητα μερικώς μόνο εξηγεί την συνηθέστατη εκδήλωση χαράς του σκύλου αρκετά πριν καν ακουστεί κάποιο προσφιλές του πρόσωπο. Κι αυτό γιατί πολλοί θα πουν: – Μα ο δικός μας σκύλος μας καταλαβαίνει ενώ δεν έχουμε αυτοκίνητο. Εδώ έρχεται να απαντήσει μια άλλη ικανότητα του σκύλου. Η εξάρτησή του από την συνήθεια, όπως απέδειξε ο Νομπελίστας Ιβάν Παβλόφ (1849-1936). Εάν λοιπόν τυχαίνει να γυρνάτε σπίτι την ίδια ώρα πάντα, μην απορείτε που ο σκύλος σας περιμένει. Έστω κι αν δεν έχετε αυτοκίνητο.
Και ενώ απαντήθηκε ή εφησυχαστάστηκε η απορία των δύσπιστων αναγνωστών, καθόλου δεν θα συνέβαινε το ίδιο για την περίπτωση που ο σκύλος περιμένει στην πόρτα το αφεντικό του, ενώ επιστρέφει από μακροχρόνιο ταξίδι.
Κι εδώ ακριβώς είναι που αρχίζει το υπερφυσικό σκέλος του θέματος. Γιατί όσο κι αν προσπαθήσουμε να φανούμε δύσπιστοι στο τέλος θα αναγκαστούμε να δεχτούμε πως ο σκύλος έχει ακόμα και σήμερα, στον Αιώνα της Τεχνολογίας, ικανότητες και ιδιότητες που φέρουν τον χαρακτηρισμό του ανεξήγητου. Γιατί την ίδια στιγμή που ο αιώνας αυτός τελειώνει, και μάλιστα με Τεχνολογικούς άθλους στο ενεργητικό του, ο σκύλος παραμένει, έστω και μερικώς, ανερμήνευτος.
Επιληπτικοί χρησιμοποιούν σκύλους που τους προειδοποιούν για την επερχόμενη κρίση. -Θεωρείται πως ο σκύλος μπορεί να “οσφρανθεί” τις βιοχημικές μεταβολές του οργανισμού, που προηγούνται μιας κρίσης επιληψίας.
Σκύλοι έχουν αποτρέψει τους κυρίους τους από το να κάνουν κάτι επικίνδυνο. – Θεωρείται πως ενίοτε οι κύριοι των σκύλων υπερβάλλουν.
Σκύλοι έχουν προοιωνίσει το θάνατο προσφιλών τους προσώπων. – Θεωρείται λαϊκή δεισιδαιμονία τρόπου τινά.
Σκύλοι έχουν αυτοθυσιαστεί για να σώσουν τον κύριό τους. – Θεωρείται ηλιθιώδης εκδήλωση ανιδιοτελούς αγάπης ενός ζώου για τον αφέντη του.
Σκύλοι έχουν πεθάνει μετά τον θάνατο του κυρίου τους. – Θεωρείται ότι κανείς από τους συγγενείς του εκλειπόντος δεν τάιζε τον σκύλο και έτσι ψόφησε!
Ας μη συνεχίσουμε όμως την απαρίθμηση των ανερμήνευτων ιδιοτήτων του σκύλου αφού όλοι κάπου έχουμε ακούσει ή διαβάσει για τέτοιες περιπτώσεις. Αντί αυτού ας δούμε κάπως καλύτερα κάποιες από τις “παράξενες” εκδηλώσεις του σκύλου με πρώτη το ουρλιαχτό. Μύθοι, θρύλοι και παραδόσεις έχουν μεταδόσει από γενιά σε γενιά την ανατριχίλα στο άκουσμα του ουρλιαχτού του σκύλου. Σκιά θανάτου στο σπίτι, μαύρη μαυρίλα πλάκωσε, μαύρη σαν καλλιακούδα. Χωρίς καμμία διάθεση χλευασμού θα ήθελα να παρατηρήσω πάντως, πως εξακολουθώ να ζω, παρ΄ότι κάθε Σάββατο πρωΐ οι σκύλοι μου ουρλιάζουν πένθιμα στο άκουσμα διερχόμενου Αθίγγανου που διαλαλεί την πραμάτειά του με μεγάφωνο. Ειλικρινά δεν θα ήθελα με κανένα τρόπο να διακωμωδίσω τίποτα που να αφορά ένα τόσο σοβαρό θέμα. Αντίθετα διασκεδάζοντας τις εντυπώσεις, προσπαθώ να πω πως όλων μας τα σκυλιά ουρλιάζουν συχνά, χωρίς τίποτε κακό να συμβεί. Κι αν στο δικό μας αυτί ο ήχος αυτός ακούγεται πένθιμος και δυσοίωνος, για τον ίδιο τον σκύλο είναι απλώς κραυγή συνάθροισης, συγκέντρωσης της αγέλης. Ίσως σε αυτή την αιτιολόγηση να οφείλεται και το αρχέγονο δέος του ανθρώπου στο άκουσμα του ουρλιαχτού. Γιατί όποτε οι λύκοι ούρλιαζαν, συναθροίζοντας, για να σπείρουν με την επιδρομή τους τον θάνατο στους αρχαίους ανθρώπους. Και παρ΄ότι σπάνια ο λύκος κατεσπάρασε ανθρώπους, πάλι στον αφανισμό τους καταδίκαζε αφού τους ρήμαζε τα κοπάδια των ζώων, στερώντας τους έτσι την δυσεύρετη τότε τροφή. Εφόσον λοιπόν το ουρλιαχτό του λύκου και κατ΄επέκταση και αυτό του σκύλου, συνδέθηκε με το αναπόφευκτο κακό, ήταν επόμενο να συσχετιστεί και με άλλου είδους δυσάρεστες εξελίξεις όπως π.χ. με τον θάνατο.
Ξεχωριστές ικανότητες
Ένα άλλο αξιοπερίεργο γύρω από το σκύλο είναι η καταπληκτική του ικανότητα να προσανατολίζεται.
Υπάρχουν περιπτώσεις σκύλων που διήνυσαν μέχρι και 3.000 μίλια προκειμένου να επιστρέψουν στο σπίτι τους.
Βεβαίως υπάρχουν και περιπτώσεις σκύλων που χάθηκαν στο παρκάκι της γειτονιάς τους και δεν γύρισαν ποτέ, όμως αυτό θα το δούμε λίγο παρακάτω.
Γι΄αυτούς, τους πρώτους, τους προικισμένους, εικάζονται διάφορα όπως είναι π.χ. η πιθανή ύπαρξη οργάνων ή δυνατοτήτων “ανάγνωσης” ή αναγνώρισης των λεπτότατων αλλαγών γεωδυναμικής ανά περιοχή. Τέτοιες δυνατότητες υπάρχουν σίγουρα στη φύση σε πολλά είδη, όπως το περιστέρι, η μέλισσα, το μυρμήγκι, ο σολωμός, η θαλάσσια χελώνα κ.λ.π. επομένως γιατί όχι και στο σκύλο. Τελευταία μάλιστα αποδείχθηκε ότι σε ελεγχόμενες συνθήκες περιβάλλοντος (εργαστήριο) και εφόσον το μαγνητικό πεδίο αλλοιώνεται τεχνητά, ο σκύλος αποπροσανατολίζεται. Σε αυτή ακριβώς την αλλοίωση του μαγνητικού πεδίου είναι πιθανό να οφείλεται και η αδυναμία κάποιων σκύλων να γυρίσουν στο σπίτι, αφού η ύπαρξη οχημάτων, ηλεκτρικών συσκευών, κεραιών, πομπών κ.λ.π. συνεχώς μεταβάλλει μαγνητικά το χώρο, αποπροσανατολίζοντας έτσι τον σκύλο.
Πιο πρόσφατα ακόμα, ερευνητές πιστεύουν ότι ο σκύλος έχει στην περιοχή της μύτης κάποιο είδος ανιχνευτού υπέρυθρης ακτινοβολίας. Αυτά ακριβώς τα όργανα, αν υπάρχουν, εξηγούν τις εξαιρετικές ικανότητες του σκύλου τόσο στο κυνήγι, όσο και στην διάσωση καταπλακωμένων από χιόνια ή ερείπεια ανθρώπων.
Αφού λοιπόν είδαμε κάποιες από τις πλέον εξεζητημένες ιδιότητες-ικανότητες του σκύλου, τι θα λέγατε να ασχοληθούμε λίγο με κάποιες πιο “πεζές” δυνατότητες που απαιτώνται σε κάθε σκύλο σχεδόν. Η πλέον συνήθης συμπεριφορά είναι η μεταβαλόμενη διάθεση του σκύλου αναλόγως των περιστάσεων. Για παράδειγμα η Τάνα το καλοκάγαθο και υπέργηρο κανίς-γκριφόν του φίλου μου του Γιώργου, μετατρέπεται σε αιμοδιψές τέρας με την εμφάνιση του γράφοντος. Αυτό συμβαίνει διότι αντιλαμβάνεται την διάθεσή μου να την πειράξω πριν καν αυτή εκδηλωθεί. Προφανώς δεν συμμερίζεται την άποψή μου, πως δηλαδή η έκχυση αδρεναλίνης στις αρτηριοσκληρωτικές της φλέβες και στο σχεδόν μουμιοποιημένο της κορμί, μάλλον την ωφελεί. Αυτή η ικανότητα της γηραλέας σκύλας, το να αντιλαμβάνεται δηλαδή την πρόθεσή μου να την πειράξω, πιθανώς δεν οφείλεται μόνον στη γεροντική της πονηριά και μοχθηρία, αλλά και σε κάποια “μηνύματα” που εκπέμπει το σώμα μου καθώς νοερά προετοιμάζομαι να προβώ σε “απρέπειες” απέναντί της.
Αυτή η ικανότητα του σκύλου είναι που εξηγεί γιατί ο σκύλος μας αντιμετωπίζει διαφορετικά τον κάθε άνθρωπο που συναντά. Αποτελεί μάλιστα γεγονός πως τελικά ο σκύλος αντιδρά πολύ διαφορετικά απ΄ότι συνήθως όποτε έχει να κάνει με άνθρωπο που αντιπαθεί ή έστω δυστροπεί με τα ζώα.
Προεκτείνοντας την ικανότητά του αυτή κάποιοι ισχυρίζονται πως ο σκύλος μπορεί να καταλάβει ακόμα και τους ανθρώπους με κακία ψυχής. Δεν είμαι σε θέση να επιβεβαιώσω την άποψη αυτή, μπορώ όμως να επιβεβαιώσω πως ποτέ δεν συνάντησα καλό άνθρωπο που να μην αγαπάει τους σκύλους.
Όπως και αν έχει το πράγμα πάντως, ο σκύλος έχει Εξω-Αισθητική Αντίληψη έστω και μόνο υπό την έννοια του ότι ως E.S.P. εκλαμβάνεται οποιαδήποτε αντίληψη ερεθίσματος υπεράνω των ανθρωπίνων αισθήσεων.
Τώρα αν έχει ο σκύλος και ψυχικές ικανότητες είναι κάτι υπό έρευνα καθώς μάλιστα φημολογείται πως οι έρευνες αυτές γίνονται για στρατηγικούς σκοπούς και για λογαριασμό των Υπερδυνάμεων.
Καλού-κακού πάντως, εάν ακούσετε το σκύλο σας να ουρλιάζει, χωρίς να περνάει Αθίγγανος με μεγάφωνο, φτύνετε τον κόρφο σας…
