κείμενο-φωτο: Ν. Φωτακόπουλος
Έχετε σκεφτεί γιατί χάνονται τα χελιδόνια από τις πόλεις ακόμα και από τα χωριά; Οι λόγοι είναι αρκετοί. Όμως ένας από αυτούς, ίσως ο κυριότερος, είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν για να φτιάξουν τις φωλιές τους….
Στα αστικά κέντρα τα πάντα έχουν σκεπαστεί από την άσφαλτο και τις πλάκες των πεζοδρομίων. Το χώμα είναι πια σπάνιο και ακόμα σπανιότερη είναι η …λάσπη! Ναι η λάσπη!
-Οι χελιδονοφωλιές κτίζονται με λάσπη και μάλιστα όχι οποιαδήποτε λάσπη…
Κάποτε οι νοικοκυρές άδειαζαν τα νερά από το νεροχύτη στους δρόμους ενώ παλιότερα οι χωματόδρομοι ήταν πολλοί περισσότεροι από τους ασφαλτωμένους. Δεν είναι και πολύ μακρινά τα χρόνια που οι μονοκατοικίες είχαν τον κήπο τους και το μποστάνι τους. Εκεί τα χελιδόνια έβρισκαν την πρώτη ύλη για να φτιάξουν την φωλιά τους. Σχεδόν δίπλα από την …οικοδομή τους. Ήταν τότε που σχεδόν κάθε σπίτι είχε μια χελιδονοφωλιά.
Τα χελιδονάκια γνωρίζουν πολύ καλά την τέχνη του κτίστη και επιλέγουν την λάσπη που μπορεί να ΄΄δέσει΄΄ τις χιλιάδες των σβόλων της σε μια στερεή κατασκευή που θα στεγάσει την χελιδονοοικογένεια κατά την διάρκεια της φωλεοποίησης και ολόκληρο το καλοκαίρι.
-Αφήστε λοιπόν το λάστιχο να τρέξει και μην λυπάστε για το λίγο νερό που θα κυλίσει στο στεγνό χώμα. Στην προκειμένη περίπτωση …τίποτα δεν πάει χαμένο. Έχετε βοηθήσει τα χελιδόνια να κτίσουν την φωλιά τους και παράλληλα έχετε βοηθήσει στο πόλεμο κατά των κουνουπιών. Μην ξεχνάτε ότι τα χελιδόνια τρέφονται μόνο με έντομα και το κάθε ένα καταβροχθίζει καθημερινά εκατοντάδες από αυτά. Με λίγα λόγια το πλέον σημαντικό και ΄΄οικολογικό΄΄ αντικουνουπικό είναι τα χελιδόνια. Ας τα βοηθήσουμε λοιπόν να φτιάξουν τις φωλιές τους, αυτή την εποχή που τις επισκευάζουν ή τις φτιάχνουν εξ αρχής.. Και όχι μόνο τώρα αλλά και κατά την διάρκεια του καλοκαιριού. Ας αφήνουμε, από καιρού εις καιρόν, το λάστιχο να τρέξει… Τα χελιδόνια αρέσκονται και στα …μερεμέτια. Πάντα υπάρχει η ανάγκη για κάποιο μερεμετάκι της φωλιάς.
Και αν πέσει λίγη λάσπη στην αυλή η το μπαλκόνι σας μην βαρυγκωμάτε. Αναλογιστείτε μόνο, πέρα από τα οφέλη, την χαρά που προσδίδουν με την παρουσία και τα τιτιβίσματα τους στο σπίτι που τα φιλοξενεί. Μια εφημερίδα που θα στρώσετε κάτω από την φωλιά θα λύσει το πρόβλημα… Εμπρός λοιπόν ας βοηθήσουμε τα χελιδόνια να φτιάξουν μια φωλιά και στο δικό μας σπίτι…
Η ΄΄Ορνιθολογική΄΄μας ενημερώνει
Τι τρώνε;
Μικρά έντομα όπως κουνούπια και μύγες! Μάλιστα, οι γονείς για να ταΐσουν τα μικρά τους, ετοιμάζουν σβόλους που ο καθένας αποτελείται από περισσότερα από 50 έντομα!
Από που έρχονται;
Τα χελιδόνια διανύουν περίπου 10.000 χλμ για να έρθουν σε μας. Ξεκινούν από την Αφρική (νότια της Σαχάρας) σε μεγάλα σμήνη για να φτάσουν εδώ την άνοιξη;. Το ίδιο μεγάλο ταξίδι κάνουν και το φθινόπωρο, όταν φεύγουν από την Ελλάδα. Συνολικά δηλαδή μπορεί να ταξιδέψουν περίπου 20.000 χλμ για να έρθουν εδώ και να επιστρέψουν στην Αφρική!
Φωλιές
Τα 4 από τα 5 είδη φτιάχνουν τη φωλιά τους από πηλό (λάσπη) ενώ μόνο το ένα (το οχθοχελίδονο) ανοίγει τρύπες στο έδαφος συνήθως εκεί που υπάρχει νερό. Μαζεύουν μικρά κομμάτια λάσπης από κάποιο κοντινό σημείο και τους μεταφέρουν εκεί που θέλουν να χτίσουν τη φωλιά τους. Χρειάζονται 700 – 1500 σβόλους για την κάθε φωλιά. Το «χτίσιμο» μπορεί να κρατήσει από 3 έως 16 ημέρες!!!
