Η ιστορία του Ελληνικού Ιχνηλάτη

Κείμενο φωτο: Ν. Φωτακόπουλος

Ήταν Μάρτιος του 1958, τότε που ο αείμνηστος κτηνίατρος Σταύρος Μπασουράκος δημοσίευε σε κυνηγετικο περιοδικό της εποχής το τελικό πρότυπο του Ελληνικού Ιχνηλάτη.

Σε εκείνο το δημοσίευμα ο «πατέρας» της Ελληνικής κυνοφιλίας, πέρα από τη λεπτομερή περιγραφή του ιδανικού ιχνηλάτη, κατέθετε αίτημα στη Διεθνή Κυνολογική Ομοσπονδία για τη διεθνή αναγνώριση και κατοχύρωση της φυλής, κάτι που έγινε λίγους μήνες αργότερα…

Βέβαια, ο πρωτοπόρος Μπασουράκος δεν παρέλειπε να ζητήσει από τους κυνόφιλους λαγοκυνηγούς να προστρέξουν στην προσπάθεια διάσωσης της εθνικής μας φυλής. Όμως, στου κουφού την πόρτα όσο θέλεις βρόντα! Αρκεί να σκεφτεί κανείς πόσο διαδεδομένη είναι ακόμα και σήμερα η «μπασταρδοποίηση» των ιχνηλατών, ώστε να καταλάβει τι γινόταν τότε… Δεν υπήρχε καμία κυνολογική γνώση και βέβαια καμία «εθνικιστική» ευαισθησία για τους σκύλους. Ο Μπασουράκος καθιέρωσε και εισήγαγε την ονομασία Ελληνικός Ιχνηλάτης, ενώ μέχρι τότε όλοι οι λαγοκυνηγοί τον αποκαλούσαν «γκέκα» και σε ορισμένες περιοχές… «ζαγάρι»!

Και καθώς γινόταν το ξεκίνημα για την ανασύσταση της φυλής και ορισμένοι φωτισμένοι λαγοκυνηγοί ασχολήθηκαν με την καθαρόαιμη εκτροφή του, τότε ήρθε και η λαίλαπα του… γιουρογκέκα! Τα πρώτα Γιούρα άρχισαν να εισάγονται στην Ελλάδα όπως και τα Ιταλικα Σεγκούτσι. Όλοι έτρεξαν να ζευγαρώσουν με τις νέες και εντυπωσιακές ράτσες, με τις… αυτάρες και τα επιβλητικά κορμιά…

Οι ελπίδες που πρόσκαιρα δημιουργήθηκαν για τη διάδοση της καθαρόαιμης εκδοχής του Ελληνικού Ιχνηλάτη αποδείχτηκαν αβάσιμες… Ελάχιστες ήταν οι αναγνωρίσεις και οι εγγραφές νέων κουταβιών στα γενεαλογικά βιβλία του τότε Ελληνικού Κυνολογικου Οργανισμού (ΕΚΟ), που είχε ιδρύσει ο Σταύρος Μπασουράκος όταν επέστρεψε από την Ιταλία, όπου ζούσε για είκοσι χρόνια…

Ο φωτισμένος λαγοκυνηγός Νικηφόρος Σώκος ήταν ο μοναδικός «κυνοτρόφος» που ασχολήθηκε με την εκτροφή του Ελληνικού Ιχνηλάτη, αλλά και αυτός σχετικά γρήγορα απογοητεύτηκε, οπότε λίγα χρόνια αργότερα εγκατέλειψε την προσπάθεια…

Για είκοσι και πλέον έτη δεν υπήρξε καμία κινητικότητα και ενδιαφέρον για τη φυλή και τα… «γιουρογκέκα», «γιουροσεγκούτσι» κ.λπ. έγιναν τα κατεξοχήν σκυλιά των Ελλήνων κυνηγών. Κάποια σκόρπια Ελληνικά Λαγόσκυλα (η δεύτερη ονομασία της φυλής κατά τον Μπασουράκο) έκαναν την εμφάνιση τους, αλλά σχεδόν όλα κόβονταν κατά τη διαδικασία της αναγνώρισης. Είτε γιατί είχαν… κοψάνυχα (ψευδοδάκτυλα) είτε γιατί είχαν άσπρα νύχια είτε γιατί παρουσίαζαν άλλα σοβαρά ελαττώματα αποκλεισμού σύμφωνα με το πρότυπο.

ellinikosixnilatis1Καλύτερος φυλής σε έκθεση του ΟΦΕΙ η Βέρα του κ. Θ. Ζωλοτάκη.

Οι… πρωτεργάτες
Ένα από τα ελάχιστα σκυλιά που πέρασαν τις εξετάσεις και γράφτηκε στα γενεαλογικά βιβλία του Μπασουράκου (ο ΕΚΟ είχε πια σβήσει), στις αρχές της δεκαετίας του ΄80 ήταν η «Σπίθα» του μεγάλου λάτρη της φυλής -και μετέπειτα προέδρου του Ομίλου Φίλων Ελληνικού Ιχνηλάτη – κ. ΕυθύμιουΣταθονίκου. Ο Ευρυτάνας Σταθονίκος, όπως και ο Μεσσήνιος Πέτρος Ξεροβάσιλας (για πολλά χρόνια γενικός γραμματέας του ΟΦΕΙ) ήταν από τους ελάχιστους κυνόφιλους λαγοκυνηγούς που κράτησαν άσβεστη τη φλόγα της διάσωσης του Ελληνικού Ιχνηλάτη τα πέτρινα χρόνια της αδιαφορίας και της εγκατάλειψής του.

ellinikosixnilatis2Ιχνηλάτες του κ. Βλασακούδη από τον Εβρο στην DIANA 2009.

Τη δεκαετία όμως του ’80 κάτι αρχίζει να κινείται. Ιδρύεται το 1984 ο Κυνολογικός Ομιλος Ελλάδος (ΚΟΕ), που μερικά χρόνια αργότερα θα καθιερωθεί και θα αναπτύξει την ελληνική κυνοφιλία και μαζί όλες τις ελληνικές φυλές. Εκείνη την εποχή ιδρύεται και το κυνοτροφείο «Μετεώρων», των Θοδωρή Ζαλαυρά και Θανάση Μπαντέκα στην Καλαμπάκα, που ανάμεσα σε άλλες φυλές ασχολήθηκε και με τον Ελληνικό Ιχνηλάτη.

Οι πρώτοι γεννήτορες εισήχθησαν κυρίως από τα Βαλκάνια, όπου ο Ελληνικός Ιχνηλάτης κυκλοφορούσε σε διάφορες εκδοχές, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις ονομαζόταν «Μπαλκάν» ή Βαλκανικός Ιχνηλάτης. Δεν χρειάζεται εδώ να επεκταθούμε περισσότερο, αξίζει όμως να σημειώσουμε ότι την εποχή της αναγνώρισης του Ελληνικού Ιχνηλάτη από τη FCI τη δεκαετία του ΄50 υπήρξαν (κατά τον Μπασουράκο) έντονες αντιδράσεις από τον Κυνολογικο Οργανισμό της τότε Γιουγκοσλαβίας του Τίτο, που ήταν φανατικός κυνόφιλος…

ellinikosixnilatis3Ο Αργύρης Αλεξόπουλος και ο Πέτρος Ξεροβάσιλας. Σταθερές κυνοφιλικές αξίες προσηλωμένες στη φυλή.

Ομως, τελικά δεν του πέρασε. Αυτή η αναφορά μας θυμίζει και την πρόσφατη… διεκδίκηση κάποιων Τούρκων, που «βάφτισαν» και αυτοί τον Ελληνικό Ιχνηλάτη δικό τους, όπως κάποτε βάφτιζαν τον Ομηρo Ομέρ!!!

Τα χρόνια πέρασαν και τα «Μετέωρα» παρήγαγαν αρκετά καθαρόαιμα σκυλιά που διοχετεύτηκαν σε ενδιαφερόμενους, κάποιοι εκ των οποίων συνέχισαν την καθαρόαιμη εκτροφή. Ενας από αυτούς ήταν και ο «Ντι Γκρέκο», κατά κόσμον Παναγιώτης Νικολόπουλος, που δεν ντρεπόταν να παρουσιάσει τους σκύλους του σε εκθέσεις, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό! Μάλιστα, τρεις-τέσσερις φορές κέρδισε τον τίτλο του Παγκόσμιου και του Ευρωπαϊκού Πρωταθλητή, συμμετέχοντας σε τέτοιες εκδηλώσεις…

ellinikosixnilatis5Ο Στέφανος Τιλκερίδης στη δεύτερη θέση με Ελληνικό Ιχνηλάτη σε έκθεση της Θεσσαλονίκης τη δεκαετία του ‘90.

Η πρώτη έκθεση
Η πρώτη έκθεση του ΚΟΕ έγινε το 1991 και οι Ζαλαβράς – Μαντέκας παρουσίασαν μια ομάδα από Ελληνικούς Ιχνηλάτες που εντυπωσίασαν. Το 1998 ιδρύεται ο Όμιλος Ελληνικού Ιχνηλάτη και οι ελπίδες για τη φυλή αναπτερώνονται.

Τα βήματα όμως είναι πολύ… νωχελικά, και έτσι τα χρόνια περνούν χωρίς να γίνει κάτι ουσιαστικό, παρά την υποστήριξη του ΚΟΕ που εγγράφει εντελώς δωρεάν τα νέα κουτάβια στα βιβλία του, ενώ παράλληλα δέχεται τη δωρεάν συμμετοχή τους στις εκθέσεις.

ellinikosixnilatis4O δικηγόρος Θανάσης Παπαγεωργίου, παλιός πρόεδρος του ΟΦΕΙ, με τον θρυλικό πρωταθλητή Λέοντα Μετεώρων σε έκθεση του ΚΟΕ το 1994. 

Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια η φυλή δείχνει να «ανασταίνεται»… Επιτέλους, ο Όμιλος, με παρότρυνση του γράφοντος, διοργάνωσε το 2010 την πρώτη του έκθεση στην DIANA, και έκτατε διοργανώνει 2 ή 3 εκθέσεις κάθε χρόνο κάνοντας  ποιοτικά άλματα στη μορφολογική σταθεροποίηση των χαρακτηριστικών της. Δηλαδή σε όλα αυτά που έψαχνε να βρει ο Μπασουράκος, όπως ολόμαυρα νύχια και ορατούς βλεννογόνους, σκουρόχρωμους οφθαλμούς κ.λπ., σήμερα θεωρούνται αυτονόητα χαρακτηριστικά.

ellinikosixnilatis6DIANA 2009. O κριτής Γιώργος Κωστόπουλος και οι επιλογές του στην κατηγορία «Ανοιχτή θηλυκών». Στην πρώτη θέση ο πρώην πρόεδρος κ. Κούγγελης με τη θρυλική πρωταθλήτρια Ελλη.

Το 2011 γράφτηκαν στα γενεαλογικά βιβλία του Κυνολογικού Ομίλου της Ελλάδος 541 νέα κουτάβια, ενώ το 2010, 456. Η φυλή πλέον δεν αντιμετωπίζει το κίνδυνο εξαφάνισης και αντίθετα παρουσιάζει ικανό αριθμό αναπαραγωγικής βάσης. Ομως, δεν θα πρέπει πια να αναπαράγονται οι μέτριοι σκύλοι, αλλά μόνο οι ικανοί και οι άξιοι. Δηλαδή, οι σκύλοι που έχουν αξιολογηθεί σε εκθέσεις και αγώνες εργασίας και έχουν αποδείξει τα προσόντα τους…

Δείτε :Ελληνικό λαγόσκυλο ή Ελληνικό γουρουνόσκυλο;