κείμενο: Άννα Βαλτζόγλου
Φώτο: Ν Φωτακόπουλος
Η ευγενική, αρχαία αυτή φυλή που καλείται Μπορζόϊ ή αλλιώς Ρωσικός Λυκοθήρας, είναι η “αφρόκρεμα” των σκύλων. Το Μπορζόι θεωρείται το πιο όμορφο και το πιο έξυπνο κυνηγόσκυλο όρασης, ενώ είναι γνωστό για την ταχύτητά του και την ικανότητά του να καταδιώκει θηράματα όπως ο λύκος, η αλεπού, το κογιότ και ο λαγός. Η ύπαρξη των κυνηγόσκυλων καταδίωξης είναι γνωστή εδώ και αρκετούς αιώνες. Αυτό αποδεικνύεται από πολλές απεικονίσεις σε αρχαίους τάφους και σε μνημεία της Αιγύπτου, που παριστάνουν σκύλους που μοιάζουν πολύ με τα σημερινά κυνηγόσκυλα όρασης. Η καταδίωξη δεν ήταν αρχικά ένα απλό άθλημα, αλλά μια ανάγκη. Τα λαγωνικά βασίζονταν σε αυτό για την επιβίωσή τους. Βέβαια με την πάροδο του χρόνου και την επερχόμενη πρόοδο, οι άνθρωποι βασίζονταν όλο και λιγότερο στα σκυλιά αυτά. Παρόλα αυτά η καταδίωξη θηράματος δεν εξάλειψε, αφού άρχισε να γίνεται ένα πολύ διαδεδομένο άθλημα στον κόσμο των βασιλιάδων. Η ακριβής προέλευση και ιστορία του Μπορζόι δεν έχουν εξακριβωθεί εντελώς. Από τις πηγές που είναι διαθέσιμες, μαθαίνουμε ότι η φυλή καθιερώθηκε αρχικά το 1650 και το πρότυπό της έμοιζε με το σημερινό. Το Μπορζόι προήλθε από τη διασταύρωση δύο από τους πιο αρχαίους τύπους ρώσικων λαγωνικών του ανέμου. Το ένα από αυτό ήταν μεγαλόσωμο και όμορφο, με εξαιρετική ικανότητα στην καταδίωξη του λαγού. Το άλλο ήταν πιο δυναμικό, με καμπυλωτό τρίχωμα και χρησιμοποιούταν στο κυνήγι λύκων και αγριόχοιρων. Από αυτά τα δύο προέκυψε το αυθεντικό Μπορζόι. Προέλευση Ιστορία Το αγαπημένο άθλημα των Ρώσων ευγενών κατά τη διάρκεια του 17 ελαφιών, των αλεπούδων, των λαγών και των λύκων.
Ο λύκος θεωρούταν σαν το πιο πολύτιμο τρόπαιο και οι σκύλοι που χρησιμοποιούνταν στο κυνήγι του έπρεπε να είναι ευέλικτοι, δυναμικοί και θαραλλέοι. Ο πιο γνωστός Ρώσος ευγενής που διατηρούσε εκτροφείο με Μπορζόι ήταν ο Μεγάλος Δούκας Nikolai Nikolaivits, ο οποίος το 1887 αγόρασε την διάσημη περιοχή Perchina και δημιούργησε εκεί ένα ομώνυμο κυνοτροφείο, κάνοντας γέννες υψηλής ποιότητας. Εκείνη την εποχή ο Μεγάλος Δούκας διατηρούσε γύρω στα 150160 Μπορζόι. Κατά τη διάρκεια του κυνηγίου οι σκύλοι δένονταν ανά τρεις σε ένα λουρί, οι οποίοι ήταν ομοιόμορφοι σε μέγεθος και χρώμα και ήταν δύο αρσενικοί και μια θηλυκιά. Όταν το θήραμα γινόταν αντιληπτό, οι σκύλοι αφήνονταν ελεύθεροι να το κυνηγήσουν. Τα δύο Μπορζόι πλησίαζαν το λύκο και τον έριχναν στο έδαφος, κρατώντας τον από τα αυτιά με τα δυνατά σαγόνια τους, ενώ το τρίτο Μπορζόι έπιανε το λύκο από το λαιμό, ακινητοποιώντας τον μέχρι να έρθει ο κυνηγός και να τον αιχμαλωτίσει ή να τον θανατώσει. Πολλοί λύκοι που αιχμαλωτίζονταν μ’ αυτό τον τρόπο χρησιμοποιούνταν για την εκπαίδευση των νεαρών Μπορζόι στο κυνήγι. Χάρη στην ευελιξία τους, στο αμείωτο θάρρος τους, αλλά και την ικανότητα να αντιλαμβάνονται, να κυνηγούν και να αιχμαλωτίζουν το θήραμα, τα σκυλιά αυτά τύγχαναν εξαιρετικής μεταχείρισης. Θεωρούταν άνανδρο να πουλήσει κάποιος ένα τέτοιο σκυλί. Αντίθετα ήταν μεγάλη τιμή αν χάριζαν ένα Μπορζόι σε κάποιον ευγενή. Μάλιστα ένα τέτοιο δώρο έκανε ο Τσάρος Νικόλαος ο Β’ στην Πριγκήπισσα της Ουαλίας Αλεξάνδρα το 1895. Στις αρχές του 1860, η βρετανική αριστοκρατία, συμπεριλαμβανομένου του Πρίγκηπα της Ουαλίας και της Δούκισσας του Νιούκαστλ, εξέτρεφε και παρουσίαζε σε εκθέσεις Μπορζόι, τα οποία τους είχαν προσφέρει σαν δώρο οι ρώσοι ευγενείς. Το 1863, το πρώτο Μπορζόι που έλαβε μέρος σε βρετανική έκθεση σκύλων ήταν ο Sultan της Δούκισσας του Μάντσεστερ, ο οποίος είχε εκτραφεί από τον Πρίγκηπα Κάρολο της Πρωσίας. Μετά τη Ρωσική Επανάσταση, τα μεγάλα εκτροφεία αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα πανέμορφα λαγωνικά τους, και πολλά από αυτά φυγαδεύτηκαν στην Αγγλία και σε άλλες ου αιώνα, ήταν το κυνήγι των ευρωπαϊκές χώρες. Το 1892 ιδρύεται στην Αγγλία ο Όμιλος Μπορζόι, και χάρη στη συμβολή των μελών του η φυλή αρχίζει να “ξαναστέκεται στα πόδια της”. Το 1890 τα πρώτα Μπορζόι εισάγονται στις Ηνωμένες Πολιτείες και το 1893 ο Αμερικανικός Κυνολογικός Όμιλος έχει ήδη καταγράψει 8 Ρωσικούς Λυκοθήρες. Κάποιοι ενθουσιώδεις υποστηρικτές της φυλής ιδρύουν τον Αμερικανικό Όμιλο του Ρωσικού Λυκοθήρα, καταφέρνοντας να διατηρήσουν σε υψηλά επίπεδα την ποιότητα της φυλής. Το 1936 το όνομα της φυλής αλλάζει επίσημα από Ρωσικός Λυκοθήρας σε Μπορζόι. Στα επόμενα χρόνια τα Μπορζόι γνωρίζουν μεγάλη δόξα, αφού όλο και περισσότερες διασημότητες έχουν στην κατοχή τους κάποια από αυτά. Μάλιστα η χρησιμοποίησή τους στον κινηματογράφο, τις διαφημίσεις, τις φωτογραφήσεις μόδας, αλλά και στις εμφανίσεις των περίφημων μπαλέτων του Ζήγκφηλντ έκαναν τη φυλή ακόμα πιο δημοφιλή. Παρόλα αυτά η φυλή είναι αρκετά σπάνια και μολονότι η δημοτικότητά της δείχνει να έχει ανοδική τάση τα τελευταία χρόνια, το Μπορζόι παραμένει σκύλος για λίγους, εκλεκτούς κυνόφιλους.
Γενική εμφάνιση
Στην εμφάνιση μοιάζει με το Γκρέυχαουντ αλλά είναι ελαφρώς ψηλότερο, περισσότερο μυώδες και με μακρύ τρίχωμα. Η συμπεριφορά τους δείχνει ότι είναι ευέλικτοι, ικανοί κυνηγοί αλλά ταυτόχρονα και ευγενικά, με καλό ταμπεραμέντο κατοικίδια. Το Μπορζόι είναι ένα από τα πιο ψηλά σκυλιά στον κόσμο (το ύψος τους ξεπερνά τα 80 εκ. στο ακρώμιο), ενώ η εμφάνισή τους είναι πολύ αριστοκρατική. Το τρίχωμα είναι πολύ εντυπωσιακό, μακρύ και κυματοειδές ή καμπυλωτό, με μεταξένια υφή. Όλα τα χρώματα είναι αποδεκτά, με πιο κοινά το λευκό ή κρεμ με κόκκινα, μαύρα, χρυσαφί ή γκρίζα σημάδια. Πιο σπάνια συναντούμε μονόχρωμα δείγματα στο χρώμα του μαύρου ή του κόκκινου, με λευκές περιοχές στο λαιμό, το στήθος και την ουρά. Το κεφάλι είναι μακρύ σε μήκος και σχετικά στενό, και τα μάτια είναι λοξά, αμυγδαλωτά και απαλά εκφραστικά. Το στοπ είναι ανεπαίσθητο. Τα αυτιά είναι μικρά, φέρονται πίσω κοντά στο λαιμό, με τις άκρες να ακουμπάνε σε αυτόν, και καλύπτονται από απαλό τρίχωμα. Το ρύγχος γέρνει προς τα κάτω στην άκρη του και σχηματίζει αυτό που ονομάζεται “ρωμαϊκή” μύτη. Ο λαιμός είναι πολύ δυνατός και μυώδης, χωρίς να έχει υπερβολικό μάκρος, και το στήθος είναι βαθύ αλλά σχετικά στενό. Οι πλευρές καμπυλώνουν ελάχιστα προς τα έξω. Η ράχη σχηματίζει καμπύλη και η κοιλιά είναι ανασηκωμένη, ενώ τα ίσια σκέλη καταλήγουν σε μικρά πέλματα οβάλ σχήματος. Η ουρά είναι μακριά, φέρεται προς τα πάνω αλλά δεν ξεπερνά το ύψος της ράχης και καλύπτεται με μακρύ, φουντωτό τρίχωμα με μεταξένια υφή. Όταν ο σκύλος κυνηγά αυτή φέρεται ψηλότερα και βοηθά το σκύλο να κρατάει την ισορροπία του. Η κίνησή του είναι ανάλαφρη και γρήγορη, και ο σκύλος καλπάζει αλλά δεν τροχάζει, ενώ έχει εκτεταμένο διασκελισμό.
Χαρακτήρας
Το Μπορζόι είναι από τους ελάχιστους σκύλους που έχουν ένα εκπληκτικό χαρακτήρα. Αγαπούν πολύ τους οικείους τους και συννενοούνται άψογα μαζί τους, αφού μοιάζουν να καταλαβαίνουν τα πάντα. Έχουν ένα μοναδικό τρόπο να χαιρετούν τους δικούς τους ανθρώπους, και δείχνουν πραγματικά να χαμογελούν, αφού όταν είναι χαρούμενα δείχνουν τα δόντια τους τραβώντας ταυτόχρονα προς τα πίσω τη μύτη τους. Αγαπούν να κάθονται μαζί με τους οικείους τους και να απολαμβάνουν την συντροφιά τους, αλλά τα πάνε περίφημα και με άλλα Μπορζόι, με τα οποία συνάπτουν καλές σχέσεις. Μάλιστα είναι καλύτερα να ζουν δύο ή και περισσότερα Μπορζόι μαζί. Αγαπούν να ασκούνται συχνά, αλλά προτιμούν να κουλουριαστούν σε μια πολυθρόνα κοντά σας και να χαλαρώνουν. Γενικότερα έχουν ένα πολύ ισορροπημένο χαρακτήρα και είναι ήπια ζώα. Βέβαια στην θέα του θηράματος ενθουσιάζονται απότομα και καλό είναι να ζουν σε κάποιο καλά περιφραγμένο χώρο, όπου θα έχουν αρκετή άνεση να τρέχουν χωρίς να μπορούν να ξεφύγουν και να καταδιώξουν το θήραμα που κέντρισε το ένστικτο τους. Είναι καλοί με τους ξένους, αλλά αρκετά επιφυλακτικοί μέχρι να τους γνωρίσουν. Τρυφερά, υπάκουα και ευγενικά ζώα. Προστατευτικά, με αρκετά ανεπτυγμένο το αίσθημα της ιδιοκτησίας και του χώρου. Ωριμάζουν όμως πολύ αργά και γι’ αυτό χρειάζεται να έχετε υπομονή μαζί τους, μέχρι την ενηλικίωσή τους (34 χρόνια). Υγεία απαιτήσεις Τα Μπορζόι έχουν γενικά καλή υγεία και ισχύουν και γι’ αυτά ότι ισχύει γενικότερα και για τους περισσότερους σκύλους. Το τρίχωμά τους χρειάζεται καθημερινή περιποίηση για να διατηρείται μεταξένιο, καθαρό και υγειές. Βέβαια ένας εκθεσιακός σκύλος χρειάζεται πολύ περισσότερη περιποίηση και μπάνιο πριν την εμφάνισή του στο στίβο. Επίσης τα Μπορζόι χρειάζονται ισορροπημένη διατροφή για να διατηρούν τη φόρμα τους, και καλό είναι να έχουν μια διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνες. Πρέπει να ασκούνται αρκετά και σε καθημερινή βάση, σε μέρος όπου τους παρέχεται άνετος χώρος να τρέχουν ελεύθερα. Όμως λόγω του ότι έχουν πολύ ανεπτυγμένο το ένστικτο της καταδίωξης και ενθουσιάζονται εύκολα μόλις αντιληφθούν την παρουσία κάποιου θηράματος, καλό θα είναι ο χώρος στον οποίο ασκούνται να είναι καλά περιφραγμένος. Επειδή τα Μπορζόι δεν ανέχονται να τα αγγίζουν συχνά και να τα περιποιούνται συνέχεια (παρόλο που αγαπούν τα χάδια), θα πρέπει να τρέχουν αρκετά για να φθείρονται τα νύχια τους, τα οποία είναι δύσκολο να κόψουν μόνοι τους οι ιδιοκτήτες τους. Τέλος όπως και όλοι οι σκύλοι άλλωστε, χρειάζονται την προσοχή, την φροντίδα και την αγάπη σας σε καθημερινή βάση. Να είστε σίγουροι ότι θα σας την ανταποδώσουν στο μέγιστο.
