Κείμενο-φώτο: Νίκος Φωτακόπουλος
Tι κοινό έχουν οι φυλές Αγγλικό Σέττερ, Πόιντερ, Ντάκσχουντ, Σνάουτσερ, Λάμπραντόρ, Σπρίνγκερ, Κόκερ, Μπουλντόγκ, Γερμανικός Ποιμενικός, Ντόμπερμαν, Ροτβάιλερ, Κούρτσχααρ, Ντράτχααρ, Μπόξερ, Μπήγκλ και Μολοσσός; Η απάντηση είναι διπλή…
Πρώτον ότι όλες αυτές οι φυλές είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς και έχουν παγκόσμια εξάπλωση και δεύτερον, όσο και αν μοιάζει απίστευτο, πως κατάγονται είτε από την Βρετανία είτε από την Γερμανία! Και δεν είναι μόνο ότι είναι παγκόσμια γνωστές και δημοφιλείς είναι και πληθυσμιακά κυρίαρχες αφού στο σύνολό τους ξεπερνούν το 80% των ετήσιων γεννήσεων στις περισσότερες χώρες του πλανήτη μας..
Δηλαδή αν σε μια χώρα γράφονται 1000 κουτάβια τα 800 ανήκουν σε κάποια από τις παραπάνω 15-20 φυλές και τα υπόλοιπα από τις άλλες 430 αναγνωρισμένες φυλές της Διεθνούς Κυνολογικής Ομοσπονδίας (FCI).
Γιατί όμως αυτές οι φυλές έχουν τόσο μεγάλη διάδοση σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι αιτίες μπορεί να είναι πολλές και σε αυτό το άρθρο θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε κάποιες χωρίς να σημαίνει αυτό πως συντάσσουμε εδώ κάποιο επιστημονικό πόνημα ή ότι κάνουμε κάποια βαρύγδουπη έρευνα. Απλές επισημάνσεις κάνουμε έτσι σαν ένα ερέθισμα και προτροπή για περισσότερη και βαθύτερη κυνολογική σκέψη.
Η Βρετανική Κυνοφιλία
Σκόπιμα αναφέρουμε Βρετανική κυνοφιλία και όχι Αγγλική δεδομένου πώς δεν υπάρχουν και μεγάλες διαφορές κυνοφιλικής κουλτούρας μέσα στο Ηνωμένο Βασίλειο που σαν Βασίλειο που είναι κουβαλάει μια εμμονή και μια διαρκή προσήλωση σε οτιδήποτε παραδοσιακό. Η διεθνής λοιπόν αγγλική γλώσσα που εχει καθιερωθεί ως ΄΄παγκόσμια΄΄ γλώσσα συνέβαλε τα μέγιστα στην διάδοση των φυλών της Βρετανίας σε ολόκληρη την γή. Και δεν είναι μόνο η γλώσσα που είναι ένα πολύ καλό διαβατήριο για οποιαδήποτε βρετανικό …προϊόν. Είναι και η επεκτατική αποικιοκρατική πολιτική που εξήγαγε κάθε τι βρετανικό. Από το …ποδόσφαιρο μέχρι την μουσική και τα Land Rover και από την αριστερόστροφη οδήγηση μέχρι τις ράτσες των σκύλων. Βέβαια για να είμαστε δίκαιοι με την βρετανική κυνολογική παράδοση θα πρέπει να σημειώσουμε πώς πέρα από τις προαναφερθείσες αμιγώς βρετανικής καταγωγής φυλές οι Βρετανοί συνέβαλαν τα μέγιστα στην διάσωση δεκάδων ξενικών φυλών όπως είναι οι Αφγανικός Λαγωνικός, Περσικός Λαγωνικός (Σαλούκι), Μαστίφ, Πεκινουά, Κινέζικος Λοφιοφόρος, Θιβετιανό Λάσα Απσο και ο κατάλογος δεν έχει τελειωμό. Ίσως αυτή η ιστορία με τις εισαχθέντες φυλές που στην συνέχεια κατοχυρώθηκαν και αναγνωριστήκαν σαν βρετανικές (κτήσεις) να μας θυμίζει λίγο τα ‘’Ελγίνεια’’. Βέβαια πρέπει να παραδεχτούμε πώς δεν είναι και τόσο επιτυχής ο παραλληλισμός ανάμεσα στα μάρμαρα του Παρθενώνα και στις σκυλίσιες φυλές εκτός από το ότι αποτελούν σε κάθε περίπτωση εθνικές κληρονομιές. Και μια λεπτομέρεια: Η αρπαγή των μαρμάρων και των περισσότερων από τις εξωτικές φυλές έχει συμπέσει χρονικά με την κορύφωση της βρετανικής αποικιοκρατίας
Και κάτι ακόμα που σημειολογικά επιβεβαιώνει τα περί βρετανικής εθνικιστικής ή αν θέλετε ιμπεριαλιστικής κυνοφιλίας. Το πόιντερ κατέχει στον κατάλογο των φυλών της FCI τον (τιμητικό) αύξοντα αριθμό 1 και το Αγγλικό Σέττερ τον αριθμό 2! Και αυτό παρά το γεγονός ότι η Βρετανία δεν είναι μέλος της FCI αλλά αμοιβαία συνεργαζόμενος οργανισμός που έχει προκύψει μετά από …αλληλοαναγνώρηση. Δηλαδή από την μία πλευρά η FCI των 200 χωρών-μελών και από την άλλη η ο Βρετανικός Κυνολογικός Οργανισμός! Και μια μικρή λεπτομέρεια: Η Βρετανία εγγράφει κάθε χρόνο στα γενεαλογικά της βιβλία περισσότερα από 1.200.000 νέα κουτάβια! Και σαν συγκριτικό στοιχείο σημειώστε πώς η Ιταλία εγγράφει 130.000 και η Ελλάδα 10.000!
Γερμανική κυνοφιλική κυριαρχία
Σε αυτή τη χώρα είναι όλα καινούργια ή …αναπαλαιωμένα. Οι Γερμανοί πρώτα από όλα και πάνω από όλα είναι δημιουργοί και εφευρέτες σε αντίθεση με τους Βρετανούς που δουλεύουν επάνω στο υπάρχον αρχέγονο υλικό.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα της Γερμανικής δημιουργικότητας στην ‘’κατασκευή’’ νέων φυλών είναι τα Ντράτχααρ, τα Ντόμπερμαν, τα Μπόξερ κ.λ.π. που δεν είναι τίποτε άλλο από φυλές …κοκτέιλ. Οι Γερμανοί σαν μεγάλοι κυνοτέχνες και ζωοτέχνες που είναι ‘’ανακατεύουν’’ φυλές έχοντας στόχο και όραμα και το αποτέλεσμα όπως φαίνεται τους δικαιώνει. Η περίπτωση του Ντράτχααρ είναι ενδεικτική. Αναγνωρίστηκε σαν φυλή μόλις το 1928 και μέσα σε 30-40 χρόνια έφτασε στην πρώτη θέση σε αριθμό εγγραφών από όλους τους σκύλους φέρμας στην πατρίδα του. Όσο για την διεθνή καριέρα του Ντράτχααρ να σημειώσουμε πώς ουσιαστικά εξαφάνισε το …παρόμοιο Γκριφόν Κόρθαλς αλλά και τα συναφή Σπινόνε που πλέον είναι σχεδόν ανύπαρκτα εκτός Γαλλίας και Ιταλίας αντίστοιχα. Δεν χρειάζεται να πούμε περισσότερα για τους Γερμανούς και την Γερμανική κυνοφιλία παρά μόνο να υπενθυμίσουμε τους αγώνες Klemans και Hegewald για Κούρτσχααρ και Ντάτχααρ αντίστοιχα που αποτελούν ορισμό των πλέον αξιόπιστων αγώνων εργασίας. Και για να το επεκτείνουμε λίγο έξω από τα κυνηγετικά σκυλιά αρκεί να σημειώσουμε πώς ο Γερμανικός Ποιμενικός είναι ο Νο 1 σκύλος σε ολόκληρη τον πλανήτη ενώ τα Ντόμπερμαν, Ροτβαιλερ, Σνάουτσερ, Μπόξερ κ.λ.π περιλαμβάνονται στις 20 δημοφιλέστερες παγκοσμίως φυλές.
Η ελληνική πραγματικότητα
Η Ελλάδα δεν ξεφεύγει από τον κανόνα αφού και τα δικά τις ποσοστά ακολουθούν την παγκόσμια τάση και δεν απέχουν από αυτά των άλλων χωρών. Μακράν πρώτα σε εγγραφές τα Πόιντερ και τα Αγγλικά Σέττερ που κάθε χρόνο δίνουν αθροιστικά περίπου 3000 περίπου νέα κουτάβια και πολύ πίσω ο Γερμανικός Ποιμενικός και τα Επανιέλ Μπρετόν που όμως προέρχονται από την Γαλλία. Ακολουθούν τα Ντράτχααρ, τα Γκόλντεν Ρητρήβερ, τα Ροτβάιλερ, τα Ντόμπερμαν, τα Λαμπραντόρ και τα Μπόξερ. Δηλαδή στις δέκα δημοφιλέστερες φυλές οι εννέα προέρχονται από την Γερμανία και την Βρετανία!
Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε την κυνοτροφική ιδιαιτερότητα της Ελλάδος που είναι κατά βάση κυνηγετική (η κληρονομιά του αείμνηστου Μπασουράκου) και όχι σκύλων συντροφιάς ή φύλαξης όπως είναι κατά κύριο λόγο σε όλες τις προηγμένες κυνοφιλικά και κυνοτροφικά χώρες. Η ζήτηση για φυλές συντροφιάς καλύπτεται από εισαγωγές σκύλων χαμηλής ποιότητας κυρίως από την Ουγγαρία που διακινούνται μέσω pet sops. Οι πρώτες θέσεις στις εγγραφές των Πόιντερ και Αγγλικών Σέττερς και μάλιστα με τέτοια ποσοστιαία διαφορά (σχεδόν το 40 % των γεννήσεων) αποτελούν παγκόσμια πρωτοτυπία και δεν συμβαίνουν πουθενά αλλού. Ακόμα και στην Ιταλία, την πατρίδα της Μεγάλης Έρευνας το Πόιντερ βρίσκεται πολύ πίσω σε γεννήσεις και μόλις στο 3% των συνολικών εγγραφών της γειτονικής χώρας.
